Skoda Octavia 1.6 TDI

De Skoda Octavia Combi 1.6 TDI Greenline getest als caravantrekker.

Let op:
Dit is een oude test uit maart 2011 door Bert Wijnen.

Green, blue, eco… In de strijd om de beste papieren zuinigheid vallen de autoproducenten over elkaar heen om maar in de smaak te vallen bij ons consumenten en vooral ook bij de categorie leaserijders. Hoe doet zo'n zuinigheidswonder het echter met aangehaakte caravan en mag die wel iets trekken? Wat zijn de gevolgen van langere overbrengingen, gedownsizede motoren en start/stop technologie voor de caravanner? Om dat te onderzoeken wilden we eerst een referentie en die kregen we in de vorm van de tot begin 2011 leverbare Octavia 1.6 TDI Greenline Combi, onderwerp van deze test. Later dit jaar hopen we dan de laatste editie, die de aanduiding Greentech meekrijgt hiermee vergelijken. Als we tenminste de importeur zo gek krijgen een trekhaak te monteren.

Behoorlijk groen die 'oude' Octavia Greenline

Greenline is nu de aanduiding voor de meest spaarzame edities van Škoda. De Octavia is in die trim beschikbaar als hatchback, niet als combi. O.a. het hogere gewicht duwt de CO2 uitstoot op van 99 tot 109 g/km en dus heet de Combi 1.6 TDI die nu leverbaar is Greentech. Technisch verder gelijk, dus met start/stop, remenergieterugwinning en langere overbrengingen.

Deze test is dus van de 'oude' Greenline Combi, met 114 g/km uitstoot op papier niet veel onzuiniger. Hem ontbeert echter de nieuwste technologieën. Voor de leaserijder zal het allemaal worst zijn. Alle versies hadden en hebben het A-energielabel en er moet 20% bijgeteld worden. Begin 2010 is de motor al iets anders getuned. Het koppel bereikt zijn maximale waarde bij 1500 rpm, voorheen was dat pas bij 1900.

Kost(te) dat?

De laatste nieuwprijs was € 26.050. De huidige vanafprijs is € 23.900 en dan neem je de 'Go' mee. Dat is met recht een crisisuitvoering, want - ze bestaan nog - raamslingers worden meegeleverd. De Comfort uitvoering voor € 24.940 voegt daar afstandbediende portiervergrendeling en airconditioning aan toe en laat dan die slingers weg. Je zou je bijna gaan schamen bij een Frans tolpoortje… De Ambition heeft het Audiopack met MP3 en i-pod aansluiting, telefoonvoorbereiding zonder bluetooth, deelbare achterbank met doorgeefluik, bagagenet, dakrails en diverse armsteunen. Met € 25.950 nog altijd goedkoper dan de oude basisversie! Zo krijgt downsizing niet alleen maar iets negatiefs. Dik twee mille extra en je hebt daarvoor echt een complete auto met al het 'noodzakelijke' aan boord.

Zoals dat gaat was de testauto van nog wat meer lekkers voorzien. We noemen leren bekleding in geweldig beige en de stoelen waar omheen dat edele materiaal zit, zitten perfect. Het navigatiesysteem is intuïtief, maar instellen als vrachtwagen is niet mogelijk. Het optionele multifunctionele leren stuurtje ligt erg goed in de hand. Het knopje voor de spiegelverstelling is wat brak, maar voor het overige is de kwaliteitsindruk voorbeeldig. Een zegen is de regensensor van de ruitenwissers. Geen omkijken meer naar en zo hoort het.

Onder de motorkap

Het 1.6 liter motorblok is een afgeleide van Volkswagens 2.0 common-raildiesel. De cilinderboring is wat kleiner, de slag bleef gelijk. Het maximaal vermogen is 105 pk bij 4.400 rpm en je kunt hem flink verder doortrekken, maar dat is nooit nodig. Maximale trekkracht van 250 Nm is beschikbaar tussen 1500 en 2500 rpm. Het geheel is gekoppeld aan een vijfbak die goed gespatieerd is. Solorijdend valt op dat in het middentoerengebied de zeker niet te zware Octavia (1285 kg op kenteken) best wel vooruit wil en redelijk geluidsarm is. Brommerig is hij wel bij lagere toeren, ook bij 1500 rpm. De turbo blaast dan zijn deuntje al mee, maar de motor (vliegwiel?) protesteert wat. De acceleratie neemt verder gelijkmatig toe zonder turbogat. In eerste aanleg is dat er wel. Ook tijdens het schakelen valt de turbodruk snel weg. Vanaf zo'n 1700 toertjes pakt de motor zonder morren goed op. Zuiniger rijden - dus eerder opschakelen - wordt decent aangeraden door een symbooltje op het infoschermpje te midden van de klokkenwinkel. Maar die indicator was toch wel snel de weg kwijt, zeker met caravan. Nee, een zesbak mis je niet echt. Vanaf 100 km in de hoogste versnelling zit je ook boven de 1900 rpm zodat op de snelweg terugschakelen nooit nodig is. Bij normale Nederlandse snelheden blijft het motorlawaai ook als het wat harder gaat binnen aanvaardbare grenzen. Een hardloper is het niet hoor, maar wat het motortje betreft kun je best 140 kruisen. Windgeruis en afrollawaai krijgen dan snel de overhand. Overigens, de testauto was gechipt door VW's ABT tuning. Vakkundig om zeep geholpen voordat ik hem meekreeg… Ik kan me zo voorstellen dat je in Duitsland rondjakkerend wél een extra 6e versnelling zou wensen. Wat ook opviel, was dat bij het optrekken de motor herhaaldelijk afsloeg. Te wijten aan de zuinige afstelling, want aan uw testpiloot kan dit fenomeen natuurlijk niet liggen. Het aangrijppunt van de koppeling is wat lastig aan te voelen. Rolt de combinatie eenmaal dan hoef je geen problemen te verwachten in de file. Zelfs heuvelop tokkelt het span gaslos met stationair toerental gewoon voort.

Vormgeving

De Octavia gaat al weer wat jaartjes mee en in die tijd is het uiterlijk niet echt ingrijpend veranderd. Je kunt dat saai vinden, maar scribent vindt dat een voordeel. Het ontwerp is tijdloos en benadrukt de degelijkheid die het merk Škoda wil uitstralen. De oversteek achter is nogal fors en dat doet ietwat afbreuk aan de lijnvoering.

De wielbasis van 2,58 meter is gelijk aan de Volkswagen Golf, maar de Octavia is met 4,57 meter wel 37 cm langer. Met mijn lengte van 1,90 kan ik niet goed achter mezelf zitten, jammer dat de bank niet achteruit kan. Er zou ruimte genoeg overblijven in de kofferbak.

Grenzen opzoeken

De praktische combi weegt volgens kenteken 1285 kg leeg en mag 1400 kg trekken, de toegestane kogeldruk is 75 kg. Om de daad bij het woord te voegen hebben we een Kip van ietsje meer dan 1400 kg aangekoppeld. Caravantrekker.nl hanteert de maximum adviesnorm van 100% (beladen caravan / lege auto) en indien je over de nodige ervaring beschikt én zeer zorgvuldig belaadt een gewichtsverhouding van hooguit 110%. We overschrijden dus ons eigen maximum advies. We zijn ons er terdege van bewust dat de veiligheids- en stabiliteitsmarge (maar 2 sterren uit 5) gering is, ondanks dat de Kip Hyline 50 (lege massa 1115 kg) goede proporties heeft qua lengte en opbouw (lange dissel). Onbevooroordeeld zouden we de combinatie vooraf zelfs afraden, want het werd al gememoreerd, de grote oversteek en de niet al te ruime wielbasis beloven niet veel goeds. Dus dan maar testen, nieuwsgierig als we zijn.

Wat stabiliteit betreft is het aan te raden een lichtere caravan te trekken dan deze Kip. Pas bij verhoging van de kogeldruk tot tegen de 90 kg (75 is toegestaan) is vrachtwagens inhalen 'te doen'. De aanzuigende werking op het moment dat je de cabine voorbij gaat voelt niet prettig aan. Je realiseert je dan onderweg te zijn met een relatief lichte auto. Sowieso is de snelweg niet zo zijn ding. Het weer was redelijk onstuimig, maar ook onder normale omstandigheden is de kracht in de hoogste versnelling zeer beperkt. Veelal rij je in de vierde, maar dat is geen straf hoor. Van uit de hand lopende onbalans is bij lange afdalingen geen sprake, bij die kogeldruk tenminste. Bergop in de Ardennen kun je op de steilste stukken net de 80 halen in de derde versnelling. Je rijdt erg snel plankgas, bijna ongemerkt. Doe je dat vervolgens niet, dan zakt de snelheid natuurlijk verder terug en kan het wel eens zo zijn dat je terug moet naar de twee. Hm… Veel meer in zijn sas is de Škoda op binnenwegen. Sturen gaat licht, maar precies en schakelen gaat moeiteloos. De gang is er wel degelijk in te houden. Hij lijkt daar ook veel meer in-control te zijn over de dikke Kip. Geen moment krijgt de massa achter je de overhand ook niet in snel genomen bochten. Het comfort is goed, ook met die heftige kogeldruk. Hij zakt wel wat door achter, maar met 50 kg in de kofferbak en niemand op de achterbank was dit niet storend. Storend is wel dat de koplamphoogteverstelling alleen de dimlichten aanpast en niet het grootlicht. De extra breedstralers geven fantastisch zicht op bochtige donkere wegen. Tegenliggers denken daar wellicht anders over. Het verbruik tijdens een bergroute incl. snelwegen bleef steken op 1:9,6. Solo op de snelweg kwam het verbruik uit op een matige 1:15,6. Als je het wat rustiger aan doet zal 1:18 wel haalbaar zijn hoor, maar de beloofde mix van rond de 1:23 haal je bij lange na niet.

Echte bergen

Caravantrekker rekent uit dat deze combinatie nog net weg kan komen op dik 16% op zeeniveau. Vanuit stilstand dus. Wel, dat klopt. Noodzakelijk is dan wel dat je de tractiecontrole uitschakelt. Op een natte weg is het dan eenvoudig de grip terug te krijgen en te versnellen. De voortrein wil wel een beetje klapperen. Iets wat meer voorkomt bij VW klonen. Is het wat minder steil, zeg 10 à 11% dan gaat het goed 'gewoon' op de koppeling. Helaas, of misschien maar goed ook, heb ik nergens een droog stukje weg kunnen vinden om het maximaal haalbare uit te testen. Ik vermoed dat je de koppeling dan al snel naar zijn grootje helpt. Caravantrekker gaat n.l. uit van het begin-koppeltoerental van 1500. Ook bij 'gewoon' gebruik bleek het kleine motortje dat maar matig prettig te vinden en dat uit zich ook op hellingen bij het wegrijden. 14% op droog is dan wel het maximum, zeker ook omdat dan het slaan van de voortrein nóg sterker zal worden.

Eenmaal op gang en in de goede versnelling is letterlijk geen berg te hoog, of beter gezegd te steil. Turbodieselkracht is geweldig in het algemeen en ook voor deze 1.6 TDI geldt dat. Maar op hellingen die de 7% overstijgen wordt al vrij snel duidelijk dat er toch maar 105 pk maximaal beschikbaar is. Terugschakelen naar de twee doet de snelheid die je dan kunt rijden geen goed. Maar 60 km/u en 3500 rpm valt wel mee hoor. Pas als dat soort stijgingen lang zijn zou je een krachtiger trekauto wensen, wellicht, in je spiegels kijkend naar het verkeer achter je. Het adagio 'je komt er wel, maar het duurt even' is wel een beetje waar met deze combi. Ook met een caravan die bijvoorbeeld 'maar' 1200 kg op de schaal brengt geldt dat. Een zesbak met iets kleinere stapjes zou wat dat betreft toch wel welkom zijn.

Conclusie

De Škoda Octavia Combi in 1.6 TDI Greenline uitvoering is al met al een heel goede (trek)auto. Hoewel hij wat vermogen tekort komt op de snelweg, zeker bij een bredere minder goed gestroomlijnde caravan. De huidige Greentech zal minder goed zijn door de langere eindoverbrenging van ca. 7%. Jammer hoor, Škoda had er beter aan gedaan een zesbak te monteren met een iets kortere één en een lange zes. Dat voorschot op de beloofde test nemen we alvast, gewoon boerenlogica. Ik vraag mezelf zelfs af die test wel noodzakelijk is. Zuiniger? Ammehoela. Alleen al de 'winst' van 119 naar slechts 114 g CO2 zegt al genoeg en omdat de geknepen motor regelmatig maximaal uitgedaagd wordt door de gebruiker lijkt een ander scenario veel zinvoller. Tuning! We zijn normaal gesproken niet zo'n voorstander van chiptuning bij zwakke presteerders. Maar als u de motortemperatuur in de gaten houdt, via de meter van het koelwater en via de boordcomputer de olietemperatuur, dan is gematigd omgaan met de extra kracht net het stukje slagroom op het toetje. Oh ja, maximaal 1300 kg beladen gewicht van de caravan is toch wat we als maximum aanraden.

Zijstapje

Het ESP is niet uit te schakelen zegt Škoda, maar wel de tractiecontrole. In de Limburgse Löss, Limburgs geheime wapen te veel voor de Octavia binnenlanden was men in de vroege avond erg druk bezig enorme hoeveelheden aardappels te verplaatsen naar twee ook enorme opleggers. Die versperden zeer de weg en ik koos er na tien minuten voor via de berm de TC van de Octavia te testen. Nou, vergeet het maar. De extra grip door de winterbanden (Conti's) is simpelweg niet opgewassen tegen Limburgse löss. En ook de via het ABS afremmen van het spinnende wiel resulteerde in slechts een modderbad. Waar is hulp? Bij Thermae 2000 wellicht, maar niet nu en hier. Bij de boer dus, maar waar zit het sleepoog? Het handboek gaf aanwijzingen en m'n vingers doen nog zeer. Het verwijderen van een stukje plastic naast de mistlamp is lastig. Dan moet je een trekoog inschroeven met linkse draad. De behulpzame maar licht ongeduldige boer stond inmiddels klaar met een trekker waar je U tegen zegt.

De Octavia is ook in vierwielaandrijving verkrijgbaar, dat u dat weet…