Deinen (dus niet slingeren)

Willem II vraagt op 16 juni 2017:

Vorig jaar hebben we de caravan een jaartje in de stalling laten staan. Nu zijn we afgelopen weekend voor het eerst weer weggeweest en ik heb het gevoel dat de combinatie meer deint dan voorheen. Ik bedoel dus niet slingeren of kwispelen (heen en weer), maar echt deinen, dus op en neer. Het voelt ook totaal niet instabiel of zo, maar het is wel minder comfortabel.

Voor zover ik kan nagaan is er niets veranderd, behalve dat de auto 2 jaar en 70.000 km ouder is. Zou het daarmee te maken kunnen hebben (schokbrekers en wielophanging)? Solo voelt het overigens allemaal nog best strak aan.

Het betreft een Ford Galaxy II (met intussen 290.000 km ervaring) met een Hobby 500. Auto zit inclusief belading rond de 2200 kg, caravan netjes onder de 1400. Kogeldruk op 75 kg, net als altijd...

Wellicht heeft iemand soortgelijke ervaringen met een auto 'met ervaring'?

Reacties:

Frank antwoordt op 16 juni 2017:

Hallo Willem. Je zoekt het inderdaad in de goede richting. Allereerst is het altijd weer even wennen aan het deinen en schudden van de caravan achter de auto. Bij windstil weer en glad wegdek geeft ook een ander gevoel dan zijwind, vrachtverkeer en slecht wegdek.
Sommigen roepen : "die van mij voel ik niet". Deuuuhh, denk ik dan altijd. Veel hangt af van het soort auto en caravan, beladingsgewicht en verdeling, rijeigenschappen etc.
Maar terug naar jouw vraag. De meeste onderstellen hebben hun beste tijd met 8-10 jr of 250.000-350.000 km wel gehad. Rubbers zijn uitgedroogd of versleten, vering en schokdempers zijn veel soepeler en werken duidelijk minder.
Als je over een ietswat golvend wegdek rijdt, kan er zelfs een flinke deining ontstaan met vaste kadans. De combinatie gaat dan op en neer als een wipwap. Een nieuw onderstel dempt dat beter weg.
Wat ook nog wel wil helpen zijn nieuwe frictiecups monteren. Dit dempt de deinbeweging en hierdoor wordt het minder hinderlijk. Hoe oud zijn jouw frictiecups? Heb je een Winterhoff demping?

Toevallig staan er hier twee nagenoeg identieke auto's voor het huis. Eentje heeft 200.000 km meer gelopen dan de andere. Merk je dat bij trekken en weggedrag met een caravan? Jazeker. De oudste rijdt comfortabeler/slapper op zijn veren en rubbers. Het verschil dat jij voelt na 70.000 km is dus niet vreemd. Als je meer achterin je auto gooit of de kogeldruk verder verhoogd zal het nog iets erger worden. Een 500 caravan wil ook iets liever "wipwappen" dan een kortere caravan. Die regeren meestal ietsje "nukkiger"
Is er nog iets anders aan te aan doen? Hulpveren kan mischien ook enigszins helpen maar het fijne van een fris onderstel krijg je nooit meer.

Kees antwoordt op 16 juni 2017:

Ik denk dat Frank het wel in het extreme zoekt met een versleten onderstel. Verder zoekt hij de oplossing in symptoom bestrijding als frictiecupjes en hulpveren.

Een andere mogelijkheid is de belading eens te heroverwegen. Ondanks een 'juiste' kogeldruk hebben massa concentraties verder weg van de as, in hoogte of lengte, een deinende combinatie tot gevolg of werken dat in de hand. Veruit het goedkoopste en makkelijk om mee te beginnen.

evr66 antwoordt op 16 juni 2017:

Frictiecups kunnen inderdaad een voordelige "oplossing" zijn (feitelijk symptoombestrijding) maar alleen als ze ook in de juiste richting dempen. Inderdaad zoals de vorige reageerder aangaf bv bij Winterhoff (cups zijn "voor en achter" de kogel gemonteerd). Bij bv de populaire aks 1300 zijn de cups "naast" de kogel gemonteerd en hebben dus nauwelijks effect in de lengterichting.

Willem II antwoordt op 16 juni 2017:

We hebben inderdaad een Winterhoff stabilisator en de cupjes daarvan zijn voor zover ik weet nog nooit vervangen, dus die zijn een jaar of 10 oud. Ze zijn niet heel duur, dus dat is best een poging waard. Het is inderdaad symptoombestrijding, maar als de oorzaak ligt in het onderstel van de auto, is dat niet zo erg.

Wat betreft de belading, die is niet anders dan voorheen. We hebben deze caravan 8 jaar en het is nu voor het eerst dat het deinen me opvalt. Nooit eerder gemerkt, niet in de zomervakantie, maar ook niet voor weekendjes (en dan is hij natuurlijk wel wat lichter). Maar goed, ik kan natuurlijk wel eens wat varieren (hoewel er volgens mij niet veel verbetering mogelijk is: het gewicht ligt altijd al zoveel mogelijk rondom de wielkasten).

@Frank: goed om te lezen dat jij ook duidelijk verschil merkt tussen die twee auto's. Jij schrijft dat je denkt dat het erger zal zijn met meer spullen achterin de auto. Kun je dat uitleggen, want ik zou eigenlijk verwachten dat de auto 'stijver' is als hij verder is ingeveerd. Eigenlijk hoop ik dat ook wel een beetje, want voor de zomervakantie zal er veel meer achterin de auto liggen...

Rene antwoordt op 16 juni 2017:

zijn de banden nog oke? ik heb nl hetzelfde gehad bleken de banden enig sinds ovaal geworden te zijn en dat gaf bij bepaalde snelheden een trilling en schuddend gevoel wat behoorlijk hinderlijk was( net bij het optrekken en rond de 70 km/u) terwijl de wegligging verder helemaal oke was.ik heb er nu nieuwe banden er onder en het probleem is weg.

Frank antwoordt op 16 juni 2017:

Willem, eigenlijk heb je een fijne trekwagen waarin je veel kunt meenemen omdat hij ook een hoog laadvermogen heeft.
Naarmate je meer achterin gooit, zal hij verder doorzakken op zijn veren. De veren komen dichter bij hun maximale belasting en laten zich met al dat gewicht iets gemakkelijker indrukken. Bij hobbels in de weg willen ze graag weer uitveren omdat de caravan ook "meeschommelt/deint".
Zoals Kees schrijft kun je je belading aanpassen. Dit heb ik bewust niet aangehaald omdat je een ervaren caravanner bent en alle spullen vast en zeker al op vaste plekken legt.
Op vakantie wordt alles nog ietsje zwaarder. Je trekauto wordt door het extra gewicht wel stabieler voor slingeringen. Het rijcomfort neemt doorgaans niet toe bij zwaarder beladen voertuigen.
Dat deinen is er waarschijnlijk altijd wel iets geweest bij bepaalde omstandigheden. Het valt pas op als het een bepaalde "persoonlijke" grens overschrijdt.
Als je een Galaxy met slechts 100.000 km zou pakken, valt je direct op dat hij strakker stuurt. Ik zou mij dus niet te veel zorgen maken als je tenminste geen lekke schokdemper of iets dergelijks hebt. Misschien dat soort dingen ff checken. Dan hoort het gewoon bij de kilometers.

De frictiecups :
Zelf ben ik niet goed op de hoogte met de Winterhoff. Wel weet ik dat deze knikdempingen/deinen iets beter dempte in het verleden dan ALKO. Dit komt door de plaatsing van de cups.
Het voorbeeld dat ik ga geven, komt uit de praktijk en is gebaseerd op Alko. Dealers en andere "geleerden" kijken mij door hun onwetendheid vaak hoofdschuddend aan.
Bij de ALKO 2004/3004 (vier cups) slijten de bovenste/voorste cup zeker zo snel als de zijcups. Als deze meer slijtage hebben dan zakt de kop van de trekhaak ietsje verder over de kogel en krijgt ook ietsje meer speling op de kogel. Je gaat de koppeling dan horen als je over hobbels of een spoorweg gaat. Door deze speling centreren de zijcups ook ietsje minder en neemt de dempende werking van de AKS af. (Geen theorie, maar persoonlijke ervaring). Een veelgemaakte fout bij de AKS is dat dealers alleen de zijcuppen vervangen. De speling in de hele kop is daarmee niet verdwenen. Sterker nog de zijcups gaan doorgaans veel langer mee en kun je nog stellen ook.
Heb zelf nog geen dealer ontmoet die echte kennis van de AKS had (helaas). Het testen met losse kogel en een momentsleutel is slechts een indicatie en een veel gemaakte "fout" omdat het om de trekhaak van jouw auto gaat. Hier staan twee identieke auto's en de klemkracht is op de nieuwste auto groter want deze kogel is ietsje dikker.
Nu moeten wij niet jouw Winterhoff gaan zien als de oplossing van het probleem. Het is wel iets dat kan meespelen.
Als de Winterhoff 10 jaar oud is, zou ook zijn klemkracht afgenomen kunnen zijn. Hij dempt dan knikbewegingen ook ietsje minder. Ik weet niet of een Winterhoff stelbaar is of dat de werking net als bij ALKO kan afnemen.

Het verschil in het dempen van knikbewegingen tussen ingeschakelde ALKO stabilisator (2004/3004) en uitgeschakelde ALKO is in ieder geval flink. In de Toscane en op Corsica heb ik afgelopen weken ca. 1000 km met uitgeschakelde stabilisator gereden. Waarom ? Het voorkomen van versnelde slijtage op al die slechte wegen met kuilen en gaten. Daarnaast vind ik het prettiger bewegen bij lagere snelheden en veel hobbels.
Toen ik hem weer inschakelde was ik verbaasd over de enorme stijfheid van de combinatie. Omdat ik 1000 km rondgereden had zonder AKS, merkte ik pas hoe groot het verschil was en wat hij precies teweeg brengt in de demping.
Een goed werkende antislingerkoppeling verhoogt het comfort op snelwegen aanmerkelijk. De auto wordt ahw meer één met de caravan. Ook bij hobbels en deinen wordt dit flink gedempt tot ahw een "hobbeltje".
Mijn gedachte :
Na 10 jaar gebruik van de Winterhoff kan het geen kwaad om hem eens flink aandacht te geven als daar net zo veel vooruitgang te boeken is als met een Alko.
Misschien kun je het wel zelf doen.

Willem II antwoordt op 16 juni 2017:

Frank, allereerst bedankt voor je uitgebreide reactie! De Winterhoff heeft de cups voor en achter, dus dempt daarmee inderdaad normaal een deining wat beter. Ik rijd normaal gesproken op een camping ook altijd met de stabilisator uitgeschakeld (hendel omhoog). Soms vergeet ik hem dan wel eens terug te duwen en dat merk je inderdaad goed, qua deinen. De hele combinatie voelt dan ook wat 'losser' aan.

Het ziet er niet uit alsof de Winterhof af te stellen is, er zit een veer in die de cups aanduwt en die zou ook best eens niet meer helemaal fris kunnen zijn. Vervangen van de cups is in elk geval goed te doen, en misschien die veer ook wel. Ik ga daar zeker naar kijken. Eventuele lekke schokdempers had ik al gecontroleerd.

@Rene: Daar zeg je zo wat. Het zijn namelijk nog dezelfde banden als 2jaar geleden, die liggen er intussen ook al ruim 70.000 km om. Volgende week komen er 4 nieuwe onder, dus dat ga ik dan vanzelf zien. Het zou best eens kunnen, want de Galaxy is behoorlijk gevoelig voor 'cuppen' op de achterbanden. Best jammer, want daardoor maken ze op een gegeven moment zoveel herrie dat ik ze vervang, terwijl ze eigenlijk nog wel 10.000 mee zouden kunnen.

PieteR antwoordt op 16 juni 2017:

Probeer eerst die cupjes maar, als dat niet werkt, wat ik sterk betwijfel, kun je altijd nog dieper graven.

Dat doordeinen vind ik vreselijk vermoeiend en ook de belangrijkste reden waarom ik een Stabifix koppeling heb, het geeft veel rust in het rijden.

Succes!

Quirien antwoordt op 16 juni 2017:

Ik weet niet of je een afneembare trekhaak hebt.

Zo ja, haak dan de kogel maar eens in de c/v koppeling en zet de de hendel in de dempingsstand. Probeer b.v. eerst links naar rechts en van boven naar beneden te bewegen. Voldoende frictie ? Dan ligt het meestal niet aan de cupjes in de Alko of Winterhoff.

PieteR antwoordt op 17 juni 2017:

Over dat doordeinen ben ik altijd nogal kort: Het beste werkt de Stabifix, daarna de Winterhoff, dan een hele dag niks en dan pas een Alko.
En als de zaak na jaren goed werk ineens doordeint bij een Winterhoffkoppeling zijn de cupjes vies,vet of versleten.

Of de trekhaak hangt los onder de auto... 😉 😉

Kees antwoordt op 17 juni 2017:

Of de achterschokbrekers van de auto.

Jeroen antwoordt op 17 juni 2017:

Denk dat Rene het had over de banden van je caravan. Als deze zo lang stil staat kunnen die ook wel wat vervormen (heb ik gelezen ergens 😉 )

Willem II antwoordt op 17 juni 2017:

Nu ik het teruglees denk ik inderdaad ook dat René het over de caravanbanden had. Zou ook kunnen, maar dan is het gewoon niet anders, want die zijn nog maar drie jaar oud, dus die ga ik niet vervangen...

De caravan is overigens wel een aantal keer verplaatst in de stalling, dus helemaal stilgestaan heeft hij niet.

jadatis antwoordt op 17 juni 2017:

Over die 2 of 4 cups.
3 zou ook kunnen en zou dan zijdelings en voor achter schommeling vrijwel net zo goed kunnen dempen.
Weet niet of die ook al bestaan, maar zou een economische oplossing zijn.

In Amerika gebruiken ze wel "Weight distribution Hich ( WDH)".
Dit is een soor starre trekhaak waarvan de starheid met aanspannen van kettingen geregeld kan worden.
Wordt daar gedaan omdat daar een middenas aanhanger minimaal 10% op trekhaak moet hebben en max 15%.
Met zo'n WDH verleg je dan ook het gewicht van achteras auto naar vooras auto en aanhanger, waardoor die minder doorhangt achter.
Maar voor de deining zou het dan ook het zelfde effect hebben als cups voor/achter bij anti-slingerkoppeling.

Zelf heb ik een neefje van de galaxy gehad als trekauto, een Seat Alhambra , en daar had ik ook geen last met deining, met meer dan 300000 km op teller.
Maar daar wel al de achterschokbrekers vervangen.
Is vrij makkelijk te controleren, achter indrukken en zien of die niet te vaak heen en weer veert . Kun je rechts en links doen.
De achterschokbrekers zijn vrij eenvoudig te vervangen.

Janka antwoordt op 19 juni 2017:

Ik ga met Kees mee in zijn reactie.
En dan met name de tweede allinea.

Frank antwoordt op 19 juni 2017:

Moeilijke omschrijving Janka. Je bedoelt Kees zijn eerste reactie en dan tweede alinea over belading?

Als dat zo is heb je Willems reactie niet gezien. Ervaren carvanner, belading net als altijd met concentratie rondom wielkasten.

Maar....alles kan weet ik uit ervaring. Afgelopen vakantie mijn hersens gebroken hoe ik aan "zomaar" 53kg kogeldruk kwam op de terugweg. Enige variant was een ontbrekende oudste dochter maar daarop was de caravan al afgestemd op de heenweg.
Oorzaak : ik had bedacht om mijn vuile was in het achterbovenkastje van mijn dochter te doen. Mijn bovenkastje voor raakte dus leger. Mijn vrouw leek dat ook wel handig en die nam het andere kastje. De badlakens van de oudste dochter lagen niet voor in de toiletruimte en mijn hamer, een paar boeken e.d. lagen achter in de auto.
Ongemerkt was er gewoon een tiental kilo's verplaatst.

Janka antwoordt op 20 juni 2017:

Ik bedoel inderdaad zijn reactie over het aanpassen van de belading.
Het komt zo vaak voor dat een oorzaak heel simpel kan zijn.
Te vaak vervalt men hier namelijk in te uitgebreid gespit in de materie.
Het lijkt er soms op dat een simpele oplossing niet mag...
Als "ervaren" caravanners gaan wij namelijk altijd eerst uit van een eenvoudige oplossing, daarna zoeken we het pas hogerop, en niet andersom.

Jeen antwoordt op 20 juni 2017:

Ik ga ook met Kees mee:
ga de belading maar meer concentreren op de as.
daarbovenop: pomp de achterbanden van de auto maar eens op. Je zult zien dat dat helpt.
Zelf heb ik een alhambra afgerost to 400K zonder een toename in deining te voelen, ook geen schokbrekers vervangen.

Trbrr antwoordt op 20 juni 2017:

Als ik mijn caravan ophaal van de stalling heb ik ook veel meer last van deining.

Als de caravan is ingepakt en de gasfles is in de disselbak en ook de kofferbak van de auto is voorzien van enige lading, dan ligt de caravan aanzienlijk stabieler achter de auto en is het deinen aanzienlijk minder.

Reageren kan niet meer!

Terug naar het overzicht van vragen