Kogeldruk

John Legemaate vraagt op 1 juli 2010:

De volgende vraag blijft maar bij mij rondspelen over kogeldruk.
Ik heb namelijk een auto (mazda 323F uit 1995) die max 50KG kogeldruk mag hebben.
Nu heb ik begrepen dat er altijd een bepaalde marge op zou zitten. 1ste vraag concreet is dus klopt dat?

2de vraag is als deze max overschreden wordt bestaat dan de mogelijkheid dat deze los kan scheuren?
Volgens de trekhaak specialist zou dit namelijk wel kunnen gebeuren vanwege de deining die op de kogel plaats vind.

concreet gesteld is dit waar??

wie heeft de juiste info voor mij.

Reacties:

Jan antwoordt op 1 juli 2010:

Nee en nee.

John Legemaate antwoordt op 1 juli 2010:

Hoi Jan,

Ik bergijp dat het in beide gevallen niet kan maar kan je me vertellen wat ik dan wel kan en zo ja hoeveel.
Ik heb een tekening gekregen hoe de trekhaak bevestigd zit.
daar zie ik dat de trekhaak met 4 bouten in de zogenaamde achterplaat zit gemonteerd
Als ik bijvoorbeeld 60kg op de kogel heb liggen als kogeldruk kan dit dan kwaad? of is het enige wat kan gebeuren dat de vering wat verder doorzakt?
Ik heb eerlijk gezegd geen enkel idee namelijk.

John antwoordt op 1 juli 2010:

In extreme gevallen kan deze inderdaad losscheuren, cq de bouten en/of moeren losbreken. Het aanhaalmoment is van belang, ijzer zet uit bij warmte en de speling (te strak/te vast)die kan ontstaan zou voldoende kunnen zijn.
+ 5% extra is een oude stelregel. Aan jouw de keus.

BdK antwoordt op 1 juli 2010:

Dag John,

De bijzonderheid van een maximaal opgave is dat het gaat om een maximaal opgave. Dus als je ergens maximaal 100 mag rijden, mag je daar waarschijnlijk maximaal 100 rijden.......
Als een Mazda 323F uit 1995 dus maximaal 50 kg. kogeldruk mag hebben is dat de maximale kogeldruk. Maar welk bezwaar levert dit op? 2 normale fietsen kunnen nog steeds achterop hangen, (zou verboden moeten worden (mijn mening...)) en een tandem Tabbert lijkt niet passend achter gekozen auto. Maar als een 323F 1000 kg. maximaal zou mogen trekken is die 50 kg. toch prima?
NB. die 1000 kg is niet nagezocht, maar slechts als voorbeeld bedoelt

John Legemaate antwoordt op 1 juli 2010:

@ BDK

Dank voor je reactie.
Mijn Caravan mag 1200 kg wegen en de auto mag 1430 op kenteken trekken(is een mazda 323F 2.0 V6)
Maar wat ik begreep is dat er altijd een marge op zit op het kogeldruk gewicht.
Maar ik bergijp dat dat dus niet het geval is en je je houden moet aan de maximale druk die aangegeven staat.
op zich niet heel erg maar dan is het dus goed opletten met beladen, mij lijkt 50 kg op de kogel namelijk zo gehaald met een hobby 495 die op kenteken staat met maximum gewicht van 1200 kg (heb hem terug laten keuren van 1250 kg naar 1200KG)

Ik zal het wel eens gaan testen en dan hoor je het wel even.

Jan antwoordt op 1 juli 2010:

Noem eens een extreem geval John.

Ik heb combinatie’s gezien die verfrommeld in de berm terechtkwamen. De trekhaak als spaghetti om de dissel gedrapeerd of net andersom, hoe je het maar wil zien.
Ik ken ook gevallen van kopstaart botsingen waar een combinatie bij betrokken was. Trekhaak onder de auto verbogen.
In geen geval was de koppeling losgekomen/gebroken of was de trekhaak gebroken of afgescheurd.

Het trekhaakframe is gemonteerd met 4 bouten. De manier van monteren berust op klemwerking aan de carrosserie en niet op hechting (dmv schroefdraad). Met grote schertsplaten wordt de carrosserie geklemd tussen trekhaakframe en de platen. Bouten worden gesteund door bussen zodat deze de carrosserie niet wordt vervormd en daardoor klemkracht verliest.
Het loslopen van de bouten wordt veelal veroorzaakt door het niet goed verwijderen van het antidreun materiaal wat is aangebracht om resonantiegeluid te beperken. Deze teerachtige/bitumen plakken vervormen onder de klemdruk en er ontstaat ruimte waardoor de bouten kunnen loslopen.
Warmte zal hoogstens helpen om de bitumen zachter te maken maar zijn niet de oorzaak.

John Legemaate,
De 50 kg kogeldruk is het max. wat de auto op de kogel mag hebben. Dit om het rijgedrag met de overige belading nog alleszins redelijk betrouwbaar en veilig te houden.
De trekhaak zelf kan wel wat meer hebben. De dynamische krachten die tijdens het rijden door de caravan op de kogel worden losgelaten zijn vele malen groter.

Die trekhaak specialist weet niet waar hij het over heeft
Kortom, broodje aapverhaal.

Tegenvraagje. Waarom zou je meer kogeldruk willen? Is vaak helemaal niet zo ideaal.

RobD antwoordt op 2 juli 2010:

Goh Jan, je hebt wat meegemmakt jongen 😉
Bussen, dreunmateriaal, bitumen en schertsplaten, zijn lang niet van toepassing op elke trekhaak.
En dit moet je me ook eens uitleggen: " Het trekhaakframe is gemonteerd met 4 bouten. De manier van monteren berust op klemwerking aan de carrosserie en niet op hechting (dmv schroefdraad)."
Bouten zonder schroefdraad, die klemmen?? Waar kan ik die kopen? Daarbij word een trekhaak met name zo veel mogelijkaan het chassis bevestigd.
De door jouw aangeven montage is van de jaren 60-70.
Maar gezien datgene wat je allemaal al gezien en meegemaakt hebt, zal bovenstaande ook niet waar zijn. 😉

Jan antwoordt op 2 juli 2010:

Meemaken? Ja dat noemen ze ervaring. Dat doe je op als je al enkele decennia meeloopt RobD.

Lees het nog eens dan kom je ongetwijfeld dit ook tegen:
“Met grote schertsplaten wordt de carrosserie geklemd tussen trekhaakframe en de platen. Bouten worden gesteund door bussen zodat deze de carrosserie niet wordt vervormd en daardoor klemkracht verliest.”

Bouten zonder schroefdraad? Dat staat er niet. Dat is jouw interpretatie. Er staat wel: ‘de manier van monteren’.
Een moderne auto heeft al decennia geen chassis meer. Die bestaat uit een zelfdragende carrosserie waaraan allerlei appendages op en in worden geschroefd. Zoals motor en wielophanging etc. (En ja, dat is al sinds de jaren 60 zo!)
Er bestaan nog wel een soort dragers of kokerbalken die in de carrosserie zijn verwerkt maar die zorgen voor structurele stijfheid van het geheel. Je kan daar geen puntbelasting op loslaten want dan bestaat het reële gevaar dat de caravan de trekhaak daadwerkelijk met bout en al uit de carrosserie losscheurt. De stevigheid van de carrosserie wordt verkregen door vormversteviging (profilering) van plaatmateriaal van slechts tienden mm’s dik. Op cruciale posities is door meerdere lagen staal een wat dikker profiel verkregen maar het blijft maar plaatmateriaal.

Het trekhaakframe bestaat uit een stel in elkaar gelaste kokers en profielen van enkele millimeters dik staal in een dusdanige vorm dat deze nagenoeg aansluit op de carrosserievorm van de desbetreffende auto. Deze wordt onder de auto aangebracht. In de auto (kofferbak) worden een aantal platen gelegd. Op een aantal door de fabrikant vooraf aangegeven plaatsen worden gaten gemaakt in de carrosserie waardoor de platen ín de auto met bouten en moeren worden verbonden met het trekhaakframe onder de auto. Door het aandraaien van de (10.9) bouten wordt de carrosserie ingeklemd tussen de platen in de auto en het trekhaakframe onder de auto. De bouten zorgen dus niet voor de hechtkracht maar wel voor de klemkracht.
Zo duidelijk genoeg?

Huub antwoordt op 2 juli 2010:

zowel de autoconstructeur als de trekhaakleverancier werken met veilgheidsmarges maar dit is niet zonder reden. Waarom zou je bovendien experimenteren terwijl er geen enkele noodzaak toe is. 1,5 % kogeldruk van de max. toelaatbare massa van de caravan is een minimum en voor sommige auto's/combinaties rijdt een hoge kogeldruk comfortabeler maar zeker niet altijd en ook zeker niet altijd veiliger

Bert.s antwoordt op 2 juli 2010:

Ik denk dat Jan bedoeld dat het een moer/ boutverbinding is, en er dus geen schroefdraad in de auto word gedraaid.

Jan antwoordt op 2 juli 2010:

Nee Bert.s Ondanks dat het wel waar is is dat niet wat ik bedoel.
Neem drie plaatjes ijzer met een gat in het midden en verf deze rood, wit en blauw.
Stapel de platjes nu op elkaar en doe de witte in het midden en blauw onder. Neem een bout en moer en stop de bout door het gat in de stapel plaatjes. Doe een moer op de bout en draai deze vast.

Zie het rode plaatje als de carrosserie, de blauwe als het trekhaakframe en de rode als een plaat in de auto.
De witte plaat wordt geheel ingeklemd en zit daardoor en alleen daardoor stevig vast.

Louis antwoordt op 3 juli 2010:

Jan, ik ga met je mee in deze voor wat de bevestiging betreft,en met name alle materiaal ( in jouw voorbeeld anti-dreun ) wat de bevestiging enigsinds flexibel kan maken met alle gevolgen van dien.
Het gaat zeker niet alleen om de afschuifkracht van de bevestigingsbouten ,maar vooral ook de wrijvingsweerstand van trekhaakmateriaal en carrosserrie wanneer de bouten niet goed aangedraaid zijn ,of de bussen niet gebruikt o.i.d.
Er mag dus absoluut geen flexabiliteit ontstaan in de bevestiging.
Al twijfel ik wel aan de krachten die het geprofileerde plaat kan verdragen die heel optimistisch " carrosseriebalken " genoemd worden .
Het blijft slechts een samengestelde verzameling " blik ".....
Ik twijfel ook weleens of het allemaal wel stand houd als ik over die zuidfranse lokale hobbelwegen rij ,waarbij de zaak al bij rustig rijgedrag tot ongeveer het maximum in veert.
Maar om op de vraag van John terug te komen :als de zaak bewegingloos vast zit krijg je geen probleem met een redelijke overschrijding van de kogeldruk voor wat de bevestiging betreft .
Maar oom agent met z'n boekjes wijsheid kan er bij controle weleens heel anders over denken.....

Bert.s antwoordt op 3 juli 2010:

Van: Jan
Datum: 02 July 2010 om 20:31

Nee Bert.s Ondanks dat het wel waar is is dat niet wat ik bedoel.

Ik bedoel wel het zelfde als jij Jan ...alleen van mijn kant niet geheel goed omschreven.
Ik snap ook precies wat jij bedoeld.

groet Bert.s

John Legemaate antwoordt op 4 juli 2010:

@ Jan

Dank voor je gerustellende uitleg.
Ik hoef niet perse over die 50 kg heen waar ik alleen ontzettend ongerust over was kan die trekhaak het allemaal aan.
Ik heb overigens de tekening gezien hoe de trekhaak op de mazda gemonteerd zit.
Hij zit met vier bouten aan de achter zijde en twee M10 bouten in het chassis van de auto gemonteerd.
Als ik het zo bekijk lijkt het me een gewoon goede construktie.

Echter wat de trekhaak specialist van Bosal me wilde laten geloven is dat ik anders een verkeerde auto had gekocht.
Beetje raar vond ik het dus vandaar dat ik de vraag hierop het forum had gesteld.

Al met al valt het dus wel mee begrijp ik maar aan die 50 KG houden doe ik zeker.

Kan ik toch nog met een gerust hart op vakantie.

L v d Giessen antwoordt op 15 augustus 2010:

Ik heb een peugeot 206 met een trekhaak kogeldruk 50kg.
twee elek.fietsen met fietsendrager 65 kg.
kan dat op die trekhaak.? of kan er een andere onder met meer kogel druk.

Jan antwoordt op 15 augustus 2010:

Max. kogeldruk is aan de auto gebonden, niet aan de trekhaak.

Jeroen antwoordt op 15 augustus 2010:

30% te zwaar zou ik niet meer doen op de 206.
Denk ook dat je problemen kunt krijgen met de verzekering als er iets gebeurt. Een andere trekhaak is niet mogelijk lijkt mij. Het maximale gewicht ligt meestal niet aan de haak zelf.

Ik heb een 206 SW. Aanbevolen kogeldruk is 44Kg, maximaal 50Kg.
Mijn fietsen + drager wegen samen 55Kg. Die 10% extra durf ik wel aan.

Kun je de accu's niet losmaken en in de auto leggen?

frank antwoordt op 16 augustus 2010:

Over de kogeldruk van een fietsdrager met twee fietsen zou ik mij geen zorgen maken. De dynamische kracht daarvan ligt veel lager dan van een caravan, maar.....
Welke fietsdrager kan probleemloos twee electrische fietsen aan van 65 kg die vastzitten op de kogel? Ik zou mij daar zelf meer zorgen over maken dan over de trekhaak, die overleeft dat probleemloos.

Jeroen antwoordt op 16 augustus 2010:

Ik heb een Twinny Load ergo CK (snelkoppeling zonder hulpstuk). Deze mag beladen worden met maximaal 75Kg aan fietsen. Dat is het probleem dus niet.

Jack Docters antwoordt op 9 maart 2011:

Heb ook het probleem electr. fietsen plus drager 65 kg. Max. druk kogel 50 kg. Als ik over een drempel rij krijgt de kogel een optater die op dat moment nog meer dan 65 kg is. Betekend dat de gemonteerde platen in mijn kofferbak door de hefboomwerking naar boven gebogen zouden kunnen worden. Ik neem aan dat de montage platen dikker zijn dan het chassie plaatwerk

Jan antwoordt op 9 maart 2011:

Sommige eletrische fietsen hebben accu's die afneembaar zijn. In dat geval kan het gewicht wellicht gunstiger uitvallen binnen de 50 kg marge ?

Jack Docters antwoordt op 10 maart 2011:

Beste Jan, de fietsen wegen zonder accu 24.7 kg per stuk,
accu's wegen 2,5 kg per stuk dus per fiets 5 kg, totaal 10 kg voor twee fietsen, maar die liggen in de kofferbak. Het gewicht van de fietsendrager is 14 kg.
Samen 63,4 kg. Op mijn trekhaak staat "max. 50 kg"

JH Vis antwoordt op 10 maart 2011:

Quote: "Als ik over een drempel rij krijgt de kogel een optater die op dat moment nog meer dan 65 kg is"

Hoe groot denk je dat de krachten zijn als je met caravan rijdt en je pakt een verkeersdrempel of een kuil op de snelweg??? Zou me er niet zo druk om maken....

Fr@ns antwoordt op 10 maart 2011:

De belasting van ‘de trekhaak’ door een fietsendrager is een oneigenlijke belasting, die een zeker risico in zich bergt. Er schuilt meer achter dan de 15kg die in de topic wordt genoemd. Het geheel kent meerdere belastingsaspecten: kogeldruk, trekhaakbevestigingskrachten en buig-/torsiemoment.
Max kogeldruk trekhaak staat gesteld op 50kg; dat is statische belasting (in rust). De feitelijke belasting van de kogel is bij een aangekoppelde caravan de gemeten 50kg. Bij een fietsendrager van beladen 65kg is die een veelvoud. Dat komt doordat de fietsendrager niet scharniert, maar is vastgeklemd over een afstand van stel 10cm op kogel+zwanenhals, waarbij de 65kg (het zwaartepunt) aangrijpt stel 40cm achter de kogel. Het resultaat is een statische kracht op de kogel van 260kg. De kogel zelf is tegen zo’n kogeldruk gemakkelijk bestand.
Het buigmoment in de zwanenhals, over de afstand van de fietsendrager bevestiging, is extreem; dat is een statische belasting waartegen de zwanenhals bestand moet zijn. Wanneer de fietsendrager op een drempel gaat stoten kan de kogelbelasting en het genoemde moment in de zwanenhals gemakkelijk verdubbelen. Het zal duidelijk zijn dat je bij een dynamische belasting door de fietsendrager dus praat over een 10-voud van de gestelde 50kg pure kogeldruk. En dan laat ik het torderen door het ‘jutteren’ in dwarsrichting nog buiten beschouwing.

Het moment op het trekhaakframe is bij 50kg kogeldruk gelijk aan 50*, stel 50*0,3=15mkg. Bij de fietsendrager is in hetzelfde voorbeeld het moment 5*(0,3+0,4)=35mkg. Hoewel de 65kg maar 30% meer is dan de 50kg, is de statische belasting dus 130% meer! De constructie van het trekhaakframe is bij ieder trekhaak anders en over de belastbaarheid is niet eenduidig iets te zeggen.

De trekhaakbevestigingskrachten zijn voor de autoconstructeur uiteindelijk maatgevend voor de aanbevolen max ‘kogeldruk’, waarbij in het midden wordt gelaten of hij praat over een aanhangwagen of over een fietsendrager. Wel is zeker dat hij uitgaat van dynamische belasting (stoten door traagheidskrachten) en die kan een veelvoud zijn van de statische belasting. Omdat de dynamische belasting bij een zware getrokken massa hoger zal zijn dan bij een betrekkelijk lichte beladen fietsendrager, ook al is ‘de kogeldruk’ lager, wordt de fietsendrager gedoogd zolang er geen grote problemen zijn, maar het blijft in mijn ogen een handig onding 😉

Fr@ns antwoordt op 10 maart 2011:

Correctie op bovenstaande vergelijking van de belasting door caravan en fietsendrager:
De belasting door de fietsendrager is uiteraard niet 5*(0,3+0,4)=35mkg, maar 65*(0,3+0,4)=45,5mkg en dat is 200% meer!

Reageren kan niet meer!

Terug naar het overzicht van vragen