Een elektrische auto met een caravan roept veel vragen op. Bij sommigen ook weerstand maar is dat terecht of komt dat voort uit de angst voor het nieuwe grote onbekende?
Inmiddels zijn al heel wat mensen met hun elektrische auto en caravan op vakantie geweest. Van alle kanten verschijnen ervaringen op internet. De meeste mensen zijn positief en spreken van de beste trekauto die ze ooit gehad hebben. Maar ook zijn er mensen die niet zitten te wachten op laadstress in hun vakantie. Uiteraard is dat laatste goed voor vette krantenkoppen en koren op de molen van sceptici die zonder enige kennis van zaken het elektrisch rijden afwijzen. Omdat rijden op stroom anders is dan met een diesel zetten we de feiten op een rij zodat jij een weloverwogen beslissing kunt nemen of een elektrische caravantrekker bij jouw vakantie gedrag in te passen is.
Rijeigenschappen
Waar iedereen het over eens is, zijn de rijeigenschappen. Die zijn voor elke combinatie fantastisch. Het gemak en de rust waarmee gereden wordt is onvergelijkbaar met de beste trekauto op fossiele brandstof. De acceleratie en de snelheden op autobaanhellingen zijn absurt. De stabiliteit is dankzij het hoge gewicht van de auto nooit een probleem.
Elektrische auto's zijn echt de meest krachtige en gemakkelijk rijdende auto's waar ik ooit in gereden heb. Ideaal voor de caravanner en iets beter voor het milieu. Dit is echt caravanrijden 2.0 en in de toekomst kunnen we er niet omheen.
In de praktijk
Een caravantrekker op fossiele brandstof kan je in 5 minuten volgooien waarmee je dan weer minimaal 3 á 400 km kan rijden. Daar zijn we aan gewend maar bij een elektrische auto is dat anders. De actieradius met een caravan wordt veel kleiner waardoor op lange reizen heel regelmatig moet worden opgeladen. In veel gevallen inderdaad meer dan 10 keer voordat je in het Zuiden van Frankrijk bent.
Verbruik
Het gewicht van de caravan en de bagage in de auto zorgt voor meer rolweerstand maar nog veel meer invloed heeft de extra luchtweerstand van de caravan op het energieverbruik. Hoe veel energie je ongeveer nodig hebt kunnen we ongeveer inschatten. Bij elektrische auto’s drukken we het verbruik uit in kilowattuur per 100 kilometer (kWh/100km) of zoals bij Tesla in Wh/km.
Om het verbruik te bepalen moet je goed kijken naar het soort caravan er getrokken wordt. De luchtweerstand hangt af van de stroomlijn en de hoogte en breedte van de caravan. En het totaal beladen gewicht van de auto en caravan heeft enige invloed. Het maakt daarbij niet uit of er 200 kg extra in de auto zit of dat de caravan 200 kg zwaarder is. In het online trekadvies berekenen voor vergelijkbare omstandigheden een ‘normverbruik’ waarmee onderling vergelijken met verschillende combinaties mogelijk is.
Als voorbeeld het normverbruik en de actieradius van een Hyundai Ionig 5 (ANWB trekauto van het jaar 2022) met verschillende caravans:
Vouwwagen
20,1 kWh
231 - 385 km
Hefdak caravan
25,9 kWh
179 - 299 km
Klein 2,10 breed 1000 kg
31,1 kWh
149 - 249 km
Gemiddeld 2,30 breed 1400 kg
35,3 kWh
132 - 219 km
Groot 2,50 breed 1600 kg
37,6 kWh
124 - 206 km
Vroeger was een 'kleine' caravan vooral geschikt als je een minder sterke auto had, nu vooral door het grote verschil in verbruik en actieradius (foto: Kip Caravans).
Snelheid
Uiteraard is het verbruik ook heel erg afhankelijk van de snelheid en omstandigheden. Bij het 'normverbruik' gaan we uit van 'normale' snelheden. Rijd je heel rustig of veel binnendoor met een lage snelheid kan het gunstiger zijn. Probeer dan wel te voorkomen dat bij het remmen telkens de oplooprem van de caravan in werking komt.
Ga je veel inhalen en stevig doorrijden (harder dan mag) of is er veel wind dan kom je ongunstiger uit. Een zwakke niet merkbare tegenwind van 3 Bft en een nauwelijks zichtbare helling van een half procent (dat is in 1 kilometer 5 meter omhoog) merk je niet in de prestaties van de auto maar wel in het verbruik.
Het verschil in extra verbruik bij verschillende snelheden en omstandigheden:
60 of 85 km/u
+ 31%
85 of 95 km/u
+ 15%
85 of 100 km/u
+ 24%
85 of 105 km/u
+ 33%
helling van 5%
+ 126%
tegenwind + 0,5% helling
+ 38%
In het buitenland kom je veel hellingen tegen. Dat kost extra energie ondanks het regeneratieve remmen van de auto.
Accucapaciteit
Door het verbruik te delen door de bruikbare capaciteit van de accu weet je hoe ver je kunt rijden, de actieradius. Maar je wil de accu niet helemaal leeg rijden om wat reserve over te houden voor het geval je geen werkende lader vindt. En ga je onderweg (snel)laden dan is het beter en sneller om niet telkens helemaal vol te laden maar het laden te beperken tot 80%. In de praktijk is de bruikbare actieradius daardoor maar 60 á maximaal 75% van de accucapaciteit gedeeld door het verbruik. Dit verklaart dat het niet zo gek is om elke 100 á 150 km te stoppen voor een laadsessie op reis naar het zuiden.
Op dit moment zijn de meeste elektrische auto's nog betrekkelijk nieuw maar naar mate auto's meer kilometer gereden hebben neemt de accucapaciteit iets af. Een auto die 200.000 km heeft gereden kan 15% van zijn capaciteit verloren hebben. Ook is de capaciteit (en het verbruik) afhankelijk van de temperatuur. In de zomer kost alleen de airco wat extra energie maar ga je bij min 10 op wintersport dan kan de actieradius met 25% teruglopen. De omstandigheden zijn dus ook bepalend.
Laadsnelheid
De totale reistijd hangt af van de tijd die je nodig hebt om op te laden. Onderweg zal je gebruik maken van de snelladers maar er zijn grote verschillen, zowel in laders als in auto’s.
Een auto die snel kan laden is bijvoorbeeld de Kia EV6 en de Hyundai Inoniq 5. Laden van 20 tot 80% kan bij een snelle lader in 16 minuten. Daarmee kan je in anderhalf uur weer ongeveer 120 km rijden. Maar is de lader minder snel of heb je een auto die minder snel kan opladen kan het zomaar zijn dat je twee keer zoveel tijd nodig hebt bij het laden voor diezelfde rijafstand. Uiteraard moet je per laadbeurt ook nog wat tijd rekenen om te parkeren, en in het slechtste geval om de caravan aan en af te koppelen.
Informatie over de laadsnelheid van veel auto's in de praktijk is te vinden op de website van Fastned.
De accu helemaal vol laden van 80 naar 100% gaat bij elke auto veel langzamer. Kies je daar toch voor dan kost die laatste 20% net zo veel tijd als de eerste 70%. Je bent dan 18 minuten bezig voor maar 40 km extra bereik. Dat is dus eigenlijk alleen efficiënt als je toch een langere pauze wil houden maar bij tussentijds snelladen minder interessant.
Reistijd
Het zal niet verbazen dat je met een elektrische auto langer onderweg bent dan een caravantrekker op fossiele brandstof. Hoeveel dat is hangt dus erg af van de combinatie en de omstandigheden. In de media worden die verschillen niet benoemd en alle elektrische auto's met caravan over één kam geschoren!
Om 750 km af te leggen met een Kia en een Kip Kompact moet je onderweg 3 keer opladen wat in totaal een goed uur aan laadtijd kost. Dat is niet meer in vergelijking met de rust- en plaspauzes die ook met een gewone trekauto zou hebben. Maar heb je een grote zware caravan en een langzamer ladende auto dan zijn 5 of 6 stops noodzakelijk en kost zo'n reis misschien een paar uur extra. Op de totale reistijd valt dat ook nog wel mee als je dat inplant.
Infrastructuur
Uiteraard is een voorwaarde dat er overal voldoende snelle laders beschikbaar zijn. Helaas zijn die lang niet allemaal ingericht om aangekoppeld te kunnen laden. Nu is het nog niet zo druk op veel laadpunten en kan je met wat improviseren soms nog wel aangekoppeld laden.
Tesla's netwerk van Superchargers werkt feilloos samen met de navigatie en afrekening van kosten.
Op dit moment zijn er langs de snelwegen in midden Europa voldoende laadmogelijkheden waarbij er zelfs in het hoogseizoen voldoende plaats is. In Zuid- en Oost-Europa is de infrastructuur minder ver. Hopelijk gaat de uitbreiding van het aantal laadpunten wel net zo snel als dat er meer elektrische auto’s op de weg komen. Uiteindelijk is de infrastructuur bepalend voor een aangename reis.
Nu is het wel verstandig zelf wat voorbereiding doen. Zorg in ieder geval voor meerdere laadpassen van verschillende organisaties en voor meerdere Apps. Helaas komt het nog wel eens voor dat laadpalen, ondanks de informatie in Apps, buiten werking zijn. Helemaal leegrijden is dus niet verstandig en maak van te voren ook een plan B.
Op steeds meer campings staan laadpalen
Uiteraard moet ook de infrastructuur op campings verbeteren. Laden via de standaard 230v op de campingplek zal de campingbaas niet leuk vinden. Toch is het verstandig om naar afgelegen gebieden een mobiele oplader mee te nemen zodat je in geval van nood in overleg met de campingeigenaar stroom van een gewoon stopcontact kunt gebruiken.
Nu al elektrisch rijden?
Elke nieuwe technologie heeft last van kinderziektes. Bij elektrisch rijden en reizen is dat niet anders en moet je flexibel zijn en je plannen onderweg kunnen aanpassen. Met een caravan op vakantie hoeft dan geen belemmering meer te zijn als je accepteert dat je wat langer onderweg weg bent en geregeld moet opladen. Als je van de reis ook vakantie maakt dan merk je dat iets meer onderweg stoppen er voor zorgt dat je veel meer ontspannen op je bestemming aankomt.
Uiteraard kan je ook je reisdoel aanpassen. Dichterbij huis kan je ook een goede vakantie hebben en heb je helemaal geen zin om veel op te laden? Ga met de ferry vanuit Nederland naar Engeland of Noorwegen en je bent zonder laadstress op vakantie 😉