Donkere wolken voor de diesel?

De diesel raakt steeds meer uit de gratie terwijl ze juist zo goed een caravan kunnen trekken. Hoe zit het precies met de uitstoot van schadelijke stoffen bij het trekken van een caravan?

Steeds meer mensen vragen zich af of ze nog wel een diesel moeten kopen en of die in de toekomst dan nog wel zijn waarde houdt? Er komen vast meer en meer beperkingen in West-Europa en dat maakt de diesel niet populair. Misschien is die terughoudendheid wel terecht want als je dan ook nog met een caravan gaat rijden is de uitstoot van schadelijke stoffen eigenlijk rampzalig!

Milieu: CO2, NOx en PM

Het is geen nieuws als ik stel dat het brandstofverbruik bij het rijden met caravan flink omhoog gaat. Bij gelijke snelheid meer dan een verdubbeling. Daardoor neemt uiteraard ook de uitstoot van CO2 toe. Te veel CO2 is een bedreiging voor het klimaat maar ook een wereldwijd en ingewikkeld probleem waar lang niet alleen het wegvervoer verantwoordelijk voor is.

Bron: ADAC
De uitstoot van NOx (stikstofoxiden) heeft direct lokale gevolgen omdat het o.a. schadelijk is voor de luchtwegen van mens en dier. In steden waar veel verkeer is, wordt de luchtkwaliteit zo slecht dat milieuzones worden ingesteld en de meest vervuilende auto's geweerd worden. Voor vrachtwagens gelden al langer milieu zones maar steeds meer gaan er ook gebieden dicht voor vervuilende (diesel) personenauto's. Immers het verkeer is de grootste vervuiler als het om NOx gaat. Het is dan ook vooral de uitstoot van NOx waar de meeste aandacht naar uit gaat.

Roet en fijnstof (PM) zijn ook niet gezond voor de mens en ook daar hebben de stedelijke gebieden last van. Fijnstof komt overigens niet alleen van dieselauto's, maar is ook een probleem bij auto's op benzine.

Euro normen

De Europese Unie heeft vanaf 1992 emissiestandaarden vastgesteld waaraan auto's moeten voldoen. In de loop der jaren zijn die steeds strenger gemaakt. Kijken we dan naar de uitstoot van NOx doet zich een vreemd verschijnsel voor.

Bron: TNO
Benzine auto's voldoen in de praktijk over het algemeen heel aardig aan de normen maar diesels stoten in de dagelijkse praktijk een veelvoud uit van wat de norm voorschrijft. En de oorzaak is niet de sjoemeldiesel van Volkswagen maar de meetmethodes die gebruikt worden. Alle fabrikanten ontwikkelen auto's voor een zo gunstig mogelijke test in plaats van een zo schoon mogelijke auto in de praktijk. Pas met de invoering van de Euro 6d-Temp norm die getoetst wordt met de nieuwe WLTP (Worldwide harmonised Light vehicles Test Procedure) en de praktijktest op de weg RDE (Real Driving Emissions), zal de uitstoot in praktijk minder gaan afwijken van de werkelijkheid.

Koop je nu een diesel en wil je dat die 'schoon' is, let er dan op dat die voldoet aan de Euro 6d-Temp. De 'gewone' euro 6 norm is mijns inziens voor de toekomst onvoldoende. Voor de uitstoot van NOx maakt het in de praktijk niet eens veel uit of je rijdt met in een oude euro 3, 4, 5 of 6 auto. Wel is de uitstoot van fijnstof en roet, met name vanaf euro 4, verbeterd in de auto's met een roetfilter. Helaas zijn de politieke beslissingen voor inrij-verboden meer gericht op de norm (via het bouwjaar) dan op de vervuiling in de praktijk.

Met caravan

De uitstoot die wordt gemeten voor de normering (ook de RDE) gebeurd bij een solo auto met relatief lage belasting. Ga je een caravan trekken en er stevig mee rijden op de snelweg dan wordt de temperatuur van de verbranding veel hoger waardoor er meer NOx vrij komt. Metingen met de caravan laten dan ook zien dat zowel bij benzine- als bij dieselmotoren de de uitstoot van NOx sterk toeneemt. Autoweek publiceerde in 2010 al een test in samenwerking met onderzoekers van de Universiteit Twente.

Benzine motoren
Benzine motoren stoten met een caravan wel veel meer uit dan solo maar blijven ook met caravan nog steeds binnen de norm. Alleen de Golf 1.6 op autogas niet. De reden waarom die zo slecht scoort is de relatief beperkte capaciteit van de katalysator volgens de onderzoekers i.c.m. LPG.


Diesel
De Volvo 5-cilinder diesel (2.4D) is veel minder vervuilend dan de 'eco' 1.6 D. Die laatste moet met een caravan veel harder werken dan de 215 pk (420 Nm) sterke 2.4D. De totale uitstoot van beide diesels is wel vele malen hoger dan de norm toestaat!

Absoluut gezien is de uitstoot bij een benzine motor dus veel gunstiger dan bij een diesel. Ook diesels met euro 6 zijn volgens de uitkomsten van onderzoek door de ADAC in 2017, niet beter. Alle drie geteste auto's, met een 2.0 liter diesel laten met een caravan van 1500 kg, een enorme toename zien. Bovendien neemt de uitstoot bij het toenemen van de snelheid flink toe. Logisch, de motor moet immers dan nog harder werken. En ook nu is de uitstoot vele malen hoger dan in de norm is afgesproken.

Bron: ADAC
Als verklaring voor de verschillen wordt genoemd dat de reinigingssytemen met o.a. Ad-blue, er vooral op gericht zijn om de auto 'schoon' in de tests te laten zijn. Maar ook nu weer als een caravan getrokken wordt en er dus heel veel van de motor gevraagd wordt kunnen die systemen eigenlijk onvoldoende ad-blue inspuiten om alle NOx onschadelijk te maken. En uiteraard verschilt dit per merk en wellicht ook per type.

Zelf schoon rijden?

Het is maar goed dat er geen normen zijn waaraan de auto met caravan moet voldoen. Anders zouden trekwichten naar beneden gaan en er wellicht ook milieu zones voor caravans komen. Schoon rijden en zelf een bijdrage leveren aan de milieu problematiek is al lastig en helemaal als je met een caravan op stap wil. Ga je met z'n tweeën naar Spanje kan je zelfs beter met het vliegtuig gaan volgens sommige onderzoekingen. Een benzine trekker (liefst hybride) is op korte termijn wellicht een betere keus dan de huidige diesels.

En wil je toch een lekkere diesel als caravantrekker overweeg dan om die alleen voor de vakantie met de caravan te gebruiken. Een 'grote oude' diesel is nu relatief goedkoop en in praktijk niet eens zo heel veel viezer dan een nieuwere en kleinere. Je kan hem dan voor de maanden dat je hem niet gebruikt schorsen voor de MRB als je een eigen staling hebt. Uiteraard mag dan niet in elk stadscentrum meer in, maar als je voor de dagelijkse kilometers een zuinige 2e auto hebt kan het een oplossing zijn.

Een (hybride) trekker op benzine is nu nog het beste compromis.

Snelheid

Uit alle metingen blijkt heel duidelijk dat de uitstoot enorm toeneemt naarmate je harder gaat rijden. Het verschil zowel in brandstofverbruik als NOx is groot tussen 80 km/u of 100 km/u. Afgezien dat je met een caravan bijna nergens zo hard mag, is het zowel voor je eigen portemonnee, als voor het milieu beter om gewoon met een constante 'vrachtwagen' snelheid met een caravan te rijden. En ook solo geen 130 km/u rijden maar gewoon 100 km/u. Een goedkope en eenvoudige manier of zelf iets voor milieu te doen! Dieselaars die met 115 km/u de Autoroute af razen om zo snel mogelijk lekker in de buitenlucht te genieten aan de Middellandse zee moeten misschien toch ook even denken aan de mensen die naast de snelweg wonen of werken.

23 november 2018

---

---