Actieradius bij elektrisch rijden

Een betere caravantrekker dan een elektrische bestaat niet. Alleen met een caravan heb je een beperkte actieradius. Wat bepaalt het bereik en de bruikbaarheid?

De rij- en trekeigenschappen van puur elektrische auto's zijn fantastisch. Er is direct vanuit stilstand veel kracht beschikbaar en door het hoge gewicht van de auto rijdt het heel stabiel. Het rijdt erg gemakkelijk en comfortabel. Een elektromotor maakt weinig geluid en is soepel. Nadenken over het kiezen van de juiste versnelling behoort tot het verleden.

Prestaties

Gewicht

Het aanbod van elektrische auto's die een caravan mogen trekken neemt toe en de prijzen zijn nu al niet hoger meer dan van vergelijkbaar presterende auto's op fossiele brandstof. Betere caravantrekkers zijn er echt niet te koop.

Tesla MY is in 2023 wereldwijd het best verkochte model (trek)auto

Actieradius

Veel mensen vinden het bereik van een elektrische auto met een caravan te beperkt en zien op tegen het telkens opladen onderweg. Dat kan afhankelijk van de combinatie oplopen tot wel 10 keer voordat je in het zuiden van Europa bent. Maar er zijn grote verschillen tussen diverse combinaties en gebruiksomstandigheden. Uiteindelijk is de totale reistijd het belangrijkste voor de bruikbaarheid. We gaan dat uitleggen...

In de media wordt niet ingegaan op individuele verschillen en alle elektrische auto's met caravan over één kam geschoren!

Verbruik

Het gewicht van de caravan en de bagage in de auto zorgt voor meer rolweerstand maar nog veel meer invloed heeft de extra luchtweerstand van de caravan op het energieverbruik. Hoe veel energie je ongeveer nodig hebt kunnen we globaal inschatten en wordt uit gedrukt in kilowattuur per 100 kilometer (kWh/100km) of zoals bij Tesla in Wh/km.

Achter een gestroomlijnde en lage Tesla M3 is een Caravelair een grote windvang
De luchtweerstand hangt af van de stroomlijn en de hoogte en breedte van de caravan. Voor het extra gewicht maakt het niet uit of dit in de auto of in de caravan zit. Door het gewicht en de luchtweerstand in te schatten kunnen we in het online trekadvies een ‘normverbruik’ berekenen waarmee onderling vergelijken met verschillende combinaties mogelijk is.

Het verschil in frontaal oppervlak van een gewone caravan, een smalle hefdak caravan en een vouwwagen is groot
Als voorbeeld het normverbruik en de actieradius van een Hyundai Ionig 5 (ANWB trekauto van het jaar 2022) met verschillende caravans:

Vouwwagen 650 kg	20,9 kWh	222 - 370 km
Hefdak caravan 1000 kg	25,6 kWh	181 - 302 km
Klein 2,10 breed 1000 kg	32,4 kWh	143 - 239 km
Gemiddeld 2,30 breed 1400 kg	35,3 kWh	132 - 219 km
Groot 2,50 breed 1600 kg	37,4 kWh	124 - 207 km

Een verbruik van 35 kWh lijkt veel, maar als we dat vergelijken met een benzine auto dan valt dat wel mee. Eén liter benzine heeft bijna 9 kWh aan energie waardoor een combinatie die 35 kWh verbruikt, eigenlijk 1 op 25 rijdt. De CO2 uitstoot is gemiddeld zelfs maar een kwart.

De Kia EV6 is door de ANWB uitgeroepen tot trekauto van het jaar 2024. Vroeger was een caravan met hefdak vooral geschikt als je een minder sterke auto had, nu vooral door het grote verschil in verbruik en actieradius.

Snelheid

Uiteraard is het verbruik ook heel erg afhankelijk van de snelheid en omstandigheden. Rijd je heel rustig of veel binnendoor met een lage snelheid heb je minder stroom nodig. Het weer, de temperatuur en de wind heeft ongemerkt invloed. Een klein beetje tegenwind van 3 Bft of een nauwelijks zichtbare helling merk je niet in de prestaties van de auto maar wel in het verbruik. In het buitenland kom je veel hellingen tegen. Dat kost extra energie, meer dan het regeneratieve remmen van de auto kan opleveren als de oplooprem in werking komt.

Het verschil in verbruik bij verschillende snelheden en omstandigheden:

90 of 65 km/u	- 31%
90 of 100 km/u	+ 16%
90 of 105 km/u	+ 25%
90 of 110 km/u	+ 35%
helling van 5%	+ 126%
tegenwind (3 Bft)	+ 30%

Elektrische auto's geven nauwkeurig het verbruik en rijafstanden aan (in 2.14 uur 177,5 km met gemiddeld 26,5 kWh/100km)

Accucapaciteit

Door het verbruik te delen door de bruikbare capaciteit van de accu weet je hoe ver je kunt rijden, de actieradius. In de praktijk wil je de accu niet helemaal leeg rijden en wat reserve overhouden voor het geval je geen werkende lader vindt. En ga je onderweg (snel)laden dan is het beter voor de accu en sneller om niet telkens helemaal vol te laden maar het laden te beperken tot 80%. De praktisch bruikbare actieradius is daardoor maar 60 á maximaal 75% van de accucapaciteit gedeeld door het verbruik. Dit verklaart dat het niet zo gek is dat sommige combinaties elke 100 á 150 km moeten stoppen voor een laadsessie op reis naar het zuiden.



Uiteraard kan je met een grotere accu met meer capaciteit verder rijden. Toch zullen er niet zo veel auto's op de markt komen die grotere accu's hebben dan nu gebruikelijk is. Dat is namelijk kostbaar en maakt de auto nog zwaarder dus minder zuinig. Bovendien is er bijna niemand die solo meer dan 500 km achterelkaar rijdt zonder pauze. Kies desondanks als je gaat caravannen wel voor een model met de grootst mogelijke accu (long range versie) als je die keuze hebt.

Laadsnelheid

De totale reistijd hangt af van de tijd die je nodig hebt om op te laden. Onderweg zal je gebruik maken van de snelladers maar er zijn grote verschillen, zowel in laders als de snelheid waarmee de auto kan laden.

Auto's die snel kunnen laden zijn in staat om in 16 minuten de accu van 20 tot 80% op te laden. Daarmee kan je in anderhalf uur weer ongeveer 130 km rijden en dan is een korte pauze niet zo erg. Maar is de lader minder snel of heb je een auto die minder snel kan opladen kan het zomaar zijn dat je twee keer zoveel tijd nodig hebt voor het laden bij diezelfde rijafstand.

De accu helemaal vol laden van 80 naar 100% gaat bij elke auto relatief erg langzaam. Kies je daar toch voor dan kost die laatste 20% net zo veel tijd als de eerste 70%. Je bent dan 18 minuten bezig voor maar 40 km extra bereik. Dat is dus eigenlijk alleen efficiënt als je toch een langere pauze wil houden maar bij tussentijds snelladen minder interessant.

Informatie over de laadsnelheid van veel auto's in de praktijk is te vinden op de website van Fastned.

Hoeveel extra reistijd?

Dat is eigenlijk de cruciale vraag. De tijd die je kwijt bent met opladen onderweg hangt af van veel factoren, zoals: het verbruik, de capaciteit van de accu en misschien wel het belangrijkste de laadsnelheid. Om verschillende combinaties onderling te vergelijken zou je de laadtijd moeten weten per gereden kilometer met de caravan.

Ben je nu met een elektrische auto op vakantie onderweg meer tijd kwijt dan met een auto op fossiele brandstof? Soms wel en soms is het verschil maar klein. Het is immers verstandig ook bij een brandstof auto regelmatig te stoppen en een pauze in te lassen. En misschien zijn die extra pauzes en het rijden in een erg comfortabele, stille en sterke elektrische caravantrekker, wel veel meer ontspannen dan het jakkeren met een diesel of benzine auto.

Op dit moment is nog wel een goede planning en zijn de juiste laadpassen en Apps een voorwaarde als je ver weg naar Zuid-Europa wil. Gelukkig zal de infrastructuur steeds beter worden en staat de ontwikkeling van elektrische trekauto's ook niet stil.

De Hyundai Ioniq5 is ANWB trekauto van het jaar 2022
Bekijk alle volledig Elektrische auto's die een caravan mogen trekken. Als je dan een trekadvies maakt geven we in indicatie van het normverbruik en de actieradius.

Lees ook de ervaringen van gebruikers met hun elektrische caravantrekker.