Als we een caravan gaan trekken kijken we altijd naar het gewicht. Maar welke gewichten zijn belangrijk en hoe bepaal je wettelijk het (maximaal) gewicht?
De wet heeft het helemaal niet over gewicht maar spreekt van massa. Natuurkundig gezien is dat ook een betere benaming maar bij het uitzoeken van een nieuwe trekauto of caravan hebben we het toch meestal gewoon over het gewicht.
Caravan gewicht
Hoeveel een caravan weegt staat in de folder en brochures van caravanfabrikanten. Vaak wordt gesproken over het leeggewicht of rijklaargewicht. Dit laatste is het lege gewicht van de caravan zoals dat door een EU norm (EU 1230/2012) is vastgesteld. Het gaat dan om de lege standaard caravan met een gevulde gasfles en gevulde waterreservoirs. Bij veel caravans 50 a 80 kg meer dan het 'echte' lege gewicht, maar wel een goede benadering van de werkelijkheid.
Het gewicht in de showroom is lang niet altijd hetzelfde als bij aflevering
Uiteraard gaat het dan om de caravan in standaard basis uitvoering (zonder extra's). Veel caravans worden afgeleverd met extra opties die bijna altijd zorgen voor een extra gewicht, ook al zie en verwacht je dat niet. Een caravan met bijvoorbeeld een gladde buitenplaat weegt zomaar 15 kg extra, een groot dakluik 12 kg, en een reservewiel 21 kg etc. Het gewicht van extra 'luxe' pakketten kunnen behoorlijk oplopen. Bestel je de caravan met een opwaardering van het totaal toegestaan gewicht van bijvoorbeeld 1500 kg naar 1700 kg geeft niet 200 kg meer laadvermogen maar slechts 178 kg. Dit doordat het chassis en de as voor een 1700 kg uitvoering 22 kg zwaarder is.
Een laadvermogen van 200 kg is echt minimaal
In de meeste prijslijsten zijn de gewichten van alle opties wel terug te vinden. Maar wat de 'lege' echt weegt als je deze ophaalt bij de dealer kan je alleen weten door je caravan te laten wegen. Pas dan weet je ook hoeveel bagage je nog kan meenemen.
Op het kentekenbewijs staan tegenwoordig het rijklaar- en het lege gewicht. Meestal is dit hetzelfde, wat het er niet duidelijker op maakt. De RDW gewichten zijn bepaald aan de hand van de typegoedkeuring en die staat toe dat het werkelijk gewicht 5% mag afwijken. In werkelijkheid kan dus gemakkelijk de caravan 50 of 60 kg zwaarder zijn dan op het kenteken staat. Het laadvermogen is dan uiteraard lager!
Hoe wordt het gewicht bepaald?
Uiteindelijk is het belangrijk dat de caravan waarmee je onderweg bent niet meer weegt dan wat wettelijk is toegestaan. Dit geldt zowel voor het trekgewicht van de auto als het maximum toegestaan gewicht van de caravan. Hoeveel de caravan leeg weegt is dus helemaal niet van belang.
Ga je met een caravan rijden dan is alleen het gewicht op de wielen (de as) in Nederland bepalend. Het gewicht onder het neuswiel of als die aangekoppeld is, de kogeldruk telt volgens EU-regelgeving ook niet mee bij het bepalen van het maximaal toegestaan trekgewicht. Uiteraard neem je dit gewicht wel mee, maar het wordt gerekend als belading van de auto.
Of je de caravan mag je trekken hangt af van het maximaal toegestaan trekgewicht van de auto, of je een geschikt rijbewijs hebt en of er geen overbelading is.
Maximaal trekgewicht
Wat je auto maximaal (geremd) mag trekken moet op het kenteken staan. Heb je nog geen kenteken, bijvoorbeeld omdat de auto nieuw is, verzeker je er dan van dat het toegezegde trekgewicht ook daadwerkelijk op het kenteken komt te staan.
De in praktijk gewogen asdruk van de caravan mag niet meer zijn dan het maximaal trekgewicht.
Maximale kogeldruk
De maximale kogeldruk staat niet in de officiële autopapieren. Het enige waar de Politie naar kan kijken zijn de typeplaatjes die op de trekhaak moeten zitten. Dit gewicht (de S-waarde) is bepalend. Soms geeft het instructieboekje een lagere kogeldruk als maximum op, maar dat heeft geen juridische waarde.
Kogeldruk zou je ook meten met een personenweegschaal
Soms zit het typeplaatje verstopt achter de bumper of is het slechts een sticker
Rijbewijs
Het rijbewijs dat je nodig hebt om met een caravan te rijden is niet afhankelijk van het gewicht de caravan daadwerkelijk weegt maar daarvoor wordt alleen naar de kenteken gegevens gekeken.
Tegenwoordig zijn de regels vrij simpel. Met een BE-rijbewijs mag je altijd rijden met een caravan maar heb je alleen een B-rijbewijs dan zijn er twee situaties. Elke caravan zonder eigen kenteken en waarvan het gewicht dus maximaal 750 kg bedraagt mag je met elke auto trekken (ook met een bestelwagen van 3500 kg die je met B-rijbewijs mag rijden).
Heeft je caravan wel een eigen kenteken kijk dan naar de maximaal toegestane gewichten van de auto en de caravan. Zijn deze bij elkaar opgeteld niet meer dan 3500 kg dan is een B-rijbewijs voldoende. Daarbij is het niet van belang wat de auto of caravan in praktijk weegt, maar is alleen het maximum zoals dat op het kenteken staat bepalend.
Rijden met een B-rijbewijs als BE-rijbewijs noodzakelijk is, is strafrechtelijk een veel groter probleem dan een kleine overbelading of overschrijding van het maximaal trekgewicht.
Autokenteken + caravankenteken onder de 3500 kg, dan is rijbewijs B voldoende!
Maximale belading
Hoeveel je mag meenemen is het verschil tussen het gewicht van de lege caravan en het maximaal toegestane gewicht van de caravan, of als dat lager is het maximaal toegestane trekgewicht. Het zal duidelijk zijn dat je de hoeveelheid kilo's alleen goed kan vaststellen door zelf de caravan te wegen en niet naar alleen de papieren te kijken. Ideaal is natuurlijk een situatie waarbij je niet op een kilo meer of minder hoeft te kijken waarbij de caravan een ruim draagvermogen heeft van tenminste 350 kg.
Overbelading
Uiteraard is overbelading altijd verboden. Wel hanteert de Politie in Nederland een marge 10% voordat een procesverbaal wordt uitschreven. In het buitenland is die marge veelal veel kleiner, in Oostenrijk is er bijvoorbeeld helemaal geen marge!
Invloed van gewicht bij het rijden
Bij het rijden met een caravan is het gewicht eigenlijk alleen merkbaar bij het optrekken en bij het bergop rijden. Voor de motorische prestaties van een combinatie maakt het dan niets uit of het gewicht in de caravan zit of in de auto. De kracht nodig om helling oprijden is bij een caravan van 1500 kg net zo groot als bij een caravan van 1800 kg als die getrokken wordt door een auto die 300 kg minder zwaar is (beladen). Gewicht in de caravan of in de auto merk je natuurlijk wel als het om de stabiliteit gaat!
Veel gestelde vragen:
Mijn auto mag 1200 kg trekken terwijl mijn caravan tot 1300 kg beladen mag worden. Mag ik daarmee rijden?
Ja, dat mag zolang het (werkelijk gewogen) gewicht op de as maar niet meer is dan 1200 kg.
Telt de kogeldruk mee bij het totaal gewicht van de caravan?
In Nederland het maximaal toegestaan gewicht van de caravan wettelijk gelijk aan het maximum van de asdruk van de caravan. Kogeldruk telt dus niet mee!
Is een trekauto met een hoger trekgewicht een betere trekauto?
Nee, het trekgewicht zegt niets over de trekcapaciteiten van de auto. Andere factoren zijn daarvoor veel belangrijker.
25 juni 2020
Trekadvies
Bekijk het overzicht van alle Plug-in Hybride en Elektrische trekauto's en maak een berekening met je caravan. 
Wat is de visie van Caravantrekker en wie zit daar achter?