Over gewichten

Er zijn altijd veel discussies over het gewicht van de caravan. Maar welke gewichten zijn belangrijk en hoe bepaal je wettelijk het (maximaal) gewicht? Is dat met of zonder kogeldruk?

De wet heeft het helemaal niet over gewicht maar spreekt van massa. Natuurkundig gezien is dat ook een betere benaming maar 'op de camping' hebben we het toch meestal gewoon over gewicht.

Leeggewicht caravan

Hoeveel een caravan weegt staat in de prijslijsten of brochures van caravanfabrikanten. Vaak wordt het leeggewicht en/of het rijklaargewicht vermeld. Dit laatste is het lege gewicht van de standaard caravan zonder belading maar met een gevulde aluminium gasfles en gevulde waterreservoirs (ook in de leidingen, boiler etc.). Bij veel caravans is dat 40 tot 80 kg meer dan het ledig gewicht. Toch is het rijklaargewicht wel de meest reële benadering voor het lege gewicht van de caravan in de praktijk.

Het gewicht in de showroom is lang niet altijd hetzelfde als bij aflevering
De fabrikant mag het gewicht vermelden met een marge van 5%. Soms wordt in de folder de onder en bovengrens daadwerkelijk afgedrukt. Het werkelijke gewicht kan dus nog flink afwijken en in het ongunstigste geval veel hoger zijn.

Het werkelijke gewicht ligt bij deze caravan tussen de 1363 kg of 1507 kg
Het gewicht in de folder heeft meestal betrekking op de caravan in standaard of basis uitvoering zonder extra's. Veel caravans worden afgeleverd met extra opties (of pakketten) die bijna altijd zorgen voor een hoger gewicht, ook al zie of verwacht je dat niet. Een caravan met bijvoorbeeld een gladde buitenplaat weegt zomaar 15 kg extra, een groot dakluik 12 kg, en een reservewiel 21 kg etc. Bestel je de caravan met een as met meer draagvermogen van bijvoorbeeld 1500 kg naar 1700 kg, dan geeft dat niet 200 kg meer laadvermogen maar slechts 178 kg. Dit omdat het chassis en de as voor een 1700 kg uitvoering 22 kg zwaarder is. Het gewicht bij aflevering met een aantal populaire extra pakketten kan behoorlijk oplopen nog afgezien van mover, accu, luifel airco etc.

Een laadvermogen van 200 kg is echt minimaal
In veel (goede) prijslijsten zijn de gewichten van alle opties wel terug te vinden en kan je uitrekenen wat het uiteindelijke gewicht zal worden. Maar wat de 'lege' caravan echt weegt als je deze ophaalt bij de dealer kan je alleen weten door je caravan te laten wegen. Pas dan weet je ook hoeveel bagage je nog kan/mag meenemen. Koop je een gebruikte caravan dan is wegen op betrouwbare wegplaten echt de enige mogelijkheid om het echte lege gewicht te bepalen.



Op het kentekenbewijs staat tegenwoordig het rijklaar- en het lege gewicht. Meestal is dit hetzelfde, wat het er niet duidelijker op maakt. De RDW gewichten zijn bepaald aan de hand van de typegoedkeuring en die staat toe dat het werkelijk gewicht 5% mag afwijken. Ook is het gewicht van lang niet lang niet alle opties meegenomen bij het gewicht op het kenteken.

Hoe wordt het gewicht gewogen?

Uiteindelijk is het belangrijk dat de caravan waarmee je onderweg bent niet meer weegt dan wat wettelijk is toegestaan. Dit geldt zowel voor het trekgewicht van de auto als het maximum toegestaan gewicht van de caravan zelf. Daarbij is er verschil in meetmethode.



Voor wat de auto mag trekken

Om te bekijken of het totale gewicht van de caravan niet meer is dan de auto mag trekken is alleen het gewicht op de wielen (de as) van de caravan bepalend. Het gewicht onder het neuswiel of als die aangekoppeld is, de kogeldruk telt volgens EU-regelgeving niet mee bij het bepalen van het maximaal toegestaan trekgewicht van de auto. Uiteraard neem je dit gewicht wel mee, maar het wordt gerekend als belading van de auto.

Voor wat de caravan zelf mag wegen

Als je wil meten of de caravan zelf niet te zwaar beladen is dan is het totaalgewicht van de caravan inclusief de kogeldruk. De kogeldruk telt dus wel mee bij het totale gewicht van de caravan. Alleen in Nederland is wettelijk afgesproken dat bij het onderweg vaststellen van het gewicht van de caravan de kogeldruk niet wordt meegeteld. In Nederland en soms ook in het buitenland wordt dus alleen het gewicht van de as gemeten om het totaal gewicht van de caravan vast te stellen.

In Nederland is het gewicht op de wielen (asdruk) hetzelfde als het gewicht van de caravan

Maximaal trekgewicht

Wat je auto maximaal (geremd) mag trekken moet op het kenteken staan. Heb je nog geen kenteken, bijvoorbeeld bij een nieuwe auto, verzeker je er dan van dat het toegezegde trekgewicht ook daadwerkelijk op het kenteken komt te staan. Let hier bij importauto's ook extra op.



Om te bekijken of het maximaal trekgewicht wordt overschreden, kijkt men alleen naar het in de praktijk gewogen gewicht van de caravan. Wat het maximaal toegestaan gewicht van de caravan zelf is, doet niet ter zake. Dit mag overal in Europa hoger zijn dan het maximaal trekgewicht van de auto als het maar bij weging in de praktijk lager is.

Voorbeeld:
- Auto met maximaal trekgewicht: 1400 kg
- Caravan maximaal gewicht 1500 kg
- Kogeldruk 75 kg
Deze combinatie is toegestaan als de asdruk (gewicht op de 2 wielen) niet meer is dan 1400 kg.

Maximale kogeldruk

De maximale kogeldruk staat niet in de officiële autopapieren. Het enige waar de Politie naar kan kijken zijn de typeplaatjes die op de trekhaak moeten zitten. Dit gewicht (de S-waarde) is bepalend. Soms geeft het instructieboekje een lagere kogeldruk als maximum op, maar dat heeft geen juridische waarde.

Kogeldruk kan je ook meten met een personenweegschaal
Soms zit het typeplaatje verstopt achter de bumper of is het slechts een sticker. Maximale kogeldruk is hier 100 kg (S=100.00).

Maximum massa samenstel

Op het kenteken staat onder F.3 de wettelijke massa van het samenstel vermeld. Vaak ook treingewicht genoemd. Dit is het maximaal gewicht wat de auto en de caravan bij elkaar maximaal (in de praktijk) mogen wegen. Meestal is dit gelijk aan de som van het maximaal toegestaan gewicht van de auto en de caravan maar niet altijd. Dit is een wettelijk maximum in verband met het kunnen rijden op hellingen van 12%.

Wie goed rekent ziet dat de caravan nooit 2300 kg mag zijn bij deze auto

Maximale belading

Hoeveel je mag meenemen is het verschil tussen het gewicht van de lege caravan en het maximaal toegestane gewicht van de caravan, of als dat lager is het maximaal toegestane trekgewicht. Het zal duidelijk zijn dat je de hoeveelheid kilo's alleen goed kan vaststellen door zelf de caravan te wegen en niet alleen naar het laadvermogen in de papieren te kijken.

Overbelading

Uiteraard is overbelading altijd verboden. Wel hanteert de Politie in Nederland een marge 10% voordat een procesverbaal wordt uitschreven. In het buitenland is die marge veelal veel kleiner, in Frankrijk, Oostenrijk en Zwitserland is er bijvoorbeeld helemaal geen marge!

Rijbewijs

Het gewicht bepaald ook welk rijbewijs (B of BE) je nodig hebt om met de caravan te mogen rijden. Daarbij wordt alleen gekeken naar de gewichten die op het kenteken staan. Hoeveel de caravan daadwerkelijk weegt is dus niet van belang. Ook niet als de caravan overbeladen zou zijn. Er wordt alleen naar de gegevens in de papieren (kentekencard) gekeken.



Tegenwoordig zijn de regels vrij simpel. Met een BE-rijbewijs mag je altijd rijden met een caravan maar heb je alleen een B-rijbewijs dan zijn er twee situaties.

Zonder eigen kenteken

Voor elke caravan of aanhangwagen zonder eigen kenteken is een B-rijbewijs voldoende. Het gewicht van de caravan is dan maximaal 750 kg en die mag je met elke auto trekken waarvoor een B-rijbewijs voldoende is (dus ook met een zware bestelwagen van 3500 kg).

Met eigen kenteken

Heeft je caravan wel een eigen kenteken kijk dan naar de maximaal toegestane gewichten van de auto en de caravan. Zijn deze bij elkaar opgeteld niet meer dan 3500 kg dan is een B-rijbewijs voldoende. Daarbij is het niet van belang wat de auto of caravan in praktijk weegt of hoeveel belading er in de auto of caravan zit. Alleen het maximum zoals dat op beide kentekens staat, is bepalend.

De eerste letter van een caravankenteken is altijd een W
Rijden met een B-rijbewijs als BE-rijbewijs noodzakelijk is, is strafrechtelijk een veel groter probleem dan overbelading of overschrijding van het maximaal trekgewicht. Er is nergens een marge!

Autokenteken

+ caravankenteken

3500 kg of minder, dan is rijbewijs B voldoende!

In dit voorbeeld dus 2265 kg + 1400 kg = 3665 kg. Dus is een BE-rijbewijs noodzakelijk (of een B+ code 96 rijbewijs maar dat wordt in Nederland bijna niet uitgegeven)

Check aan de hand van je auto kenteken, en indien bekend ook van je caravan, de maximale gewichten aan de hand van de gegevens van de RDW:

Auto:

Caravan:

(indien bekend)

 

Veel gestelde vragen

Mijn auto mag 1400 kg trekken terwijl mijn caravan tot 1500 kg beladen mag worden. Mag ik daarmee rijden?

Ja, dat mag overal binnen de EU als het werkelijk gewogen gewicht op de as maar niet meer is dan 1400 kg.

Mijn auto heeft een gewicht van 1500 kg en mijn caravan mag beladen worden tot 1500 kg. Mag ik hiermee rijden met een B-rijbewijs?

Dat hangt af van hoeveel de auto maximaal beladen mag worden. Dit staat op het kenteken. Is het maximaal toegestaan gewicht van de auto meer dan 2000 kg dan is een B-rijbewijs niet meer voldoende. De combinatie mag immers beladen meer dan 3500 kg wegen. Daarbij wordt niet gekeken naar het gewicht in de praktijk maar alleen naar de papieren. Bij controle mag de bestuurder niet verder rijden en er geldt geen marge. Bovendien rijd je met een ongeldig rijbewijs wat verzekering technisch voor problemen kan zorgen

Is een trekauto met een hoger trekgewicht een betere trekauto?

Nee, het trekgewicht zegt niets over de trekcapaciteiten van de auto. Andere factoren zijn daarvoor veel belangrijker....

Een sterke, grote en zware trekauto in combinatie met een relatief kleine caravan maakt het rijden pas echt aangenaam!

24 juli 2023

---

---