Wielbouten aantrekken

Jan@ vraagt op 1 augustus 2012:

Wanneer je aanhanger voor een beurt/bandenwissel bij de dealer is geweest moet je dan de wielbouten na een x aantal kilometers aantrekken?( nooit gedaan, hoor het voor het eerst)

Reacties:

Michiel antwoordt op 1 augustus 2012:

Ik trek ze na 50 - 100 km altijd even na als de wielen er af zijn geweest. Of het echt nodig is? Ik weet het niet, ik doe het uit gewoonte.

MV

John antwoordt op 1 augustus 2012:

Als ze op het goede moment (kracht) zijn vastgezet is natrekken nergens voor nodig

TheoS antwoordt op 1 augustus 2012:

En als je ze met verschillende of te veel kracht (moment) natrekt is het niet goed.

MvO antwoordt op 1 augustus 2012:

Wil je helemaal zeker zijn?
Draai ze dan eerst los, ze kunnen nl. ook te vast zitten. Met name door het gebruik van een luchtsleutel komt dit regelmatig voor. Draai ze dan met het voorgeschreven moment en volgorde (kruislings) vast. En inderdaad, na 50km controleren (met momentsleutel) is een goede zaak.

Lex M (ervaringsdeskundige) antwoordt op 1 augustus 2012:

Doe maar, voor de zekerheid. Het linkerwiel is het belangrijkst.

Fran$ antwoordt op 1 augustus 2012:

Doen jullie dat bij de auto wielbouten ook en zo nee waarom

JH Vis antwoordt op 1 augustus 2012:

Ja

John antwoordt op 1 augustus 2012:

Doen jullie dat bij de auto wielophanging ook en zo nee waarom !?

Theo Gerrits antwoordt op 1 augustus 2012:

Vanuit Noorwegen even een reactie. Sinds vorig jaar is er een nieuwe iso norm, waarin staat dan na elke keer als een wiel is gedemonteerd, na 50 km te hebben gereden het wiel moet worden nagetrokken. Wie zijn verantwoordelijkheid dat is is natuurlijk een groot ???? De eigenaar gebruiker naar mijn inziens! Na mijn vakantie zal ik de iso norm met nummer plaatsen. Los van deze norm vind ik dat je een paar keer de bevestiging van de wielbouten zou moeten controleren. (momentsleutel)
Met vriendelijke groet

Theo gerrits

John antwoordt op 1 augustus 2012:

Een ISO norm komt altijd vanuit het bedrijf zelf, de aanvraag, handhaving en vervolg (audit).
Een ISO norm handeling bij een eindgebruiker wegleggen is dan ook onmogelijk.
Daarbij heeft een ISO normering geen enkele rechtsgeldigheid.
In regeltjes land NL is dit dus ook weer een overbodig verhaal.

Jan& antwoordt op 1 augustus 2012:

Voor mij blijft degene die de wielen opnieuw monteert ook degene die daar geheel en al de verantwoording voor draagt.
Ook voor gevolgschade etc.
Je achter iets dat ISO heet verschuilen is niet alleen laf, maar getuigt ook niet van vakmanschap.

Fran$ antwoordt op 1 augustus 2012:

Een interessant gegeven waar Theo Gerrits mee komt!
Ik probeer te verklaren waarom wielbouten volgens ISO-normen zouden moeten worden nagetrokken, zonder dat dit in de onderhoudsvoorschriften aan een berijder wordt meegedeeld en zonder dat er regulier afspraken worden gepland met een vakman die over het juiste gereedschap beschikt. En wat is er sinds vorig jaar actueel geworden zodanig dat er extra normen nodig zijn (die overigens de auto-/caravanbezitter niet verplichten).

De enige verklaring die ik kan verzinnen is de situatie dat wielen amateuristisch zijn gemonteerd, waardoor na 50 km rijden bouten niet alle even vast kunnen zitten. Wanneer je namelijk de bouten aanhaalt terwijl het wiel wordt belast kun je aan het aanhaalmoment zitten terwijl het boutgat niet perfect gecentreerd ligt. Ook kun je aan het aanhaalmoment zitten door overmatige wrijving tussen bout en velg en door vervuiling of roest op het aanlegvlek en de draad, waardoor de opsluitkracht van de bout achterblijft.
Wordt de montage correct uitgevoerd – wat naar ik aanneem in het gros van de gevallen in de branche gebeurt – dan is natrekken overbodig en zul je ook niet kunnen natrekken om het aanhaalmoment te bereiken. Misschien kan de heer Gerrits na thuiskomst de echte reden achterhalen…

Jan antwoordt op 1 augustus 2012:

Dat ligt eraan.
Heb je (schone) stalen wielen dan is dat niet nodig. Niet na 50 en nooit.
Heb je lichtmetalen wielen dan is het raadzaam de wielen na te trekken.

Vergeet aub heel snel het ISO-verhaal! Niet van toepassing.

Stalen wielen zitten heel anders gemonteerd dan lichtmetalen wielen.
Bij een staal wiel wordt door stuiken spanning opgebouwd in de velg waardoor de bout/moer niet meer losloopt. Deze stalen wielen té vast zetten doet het borgen van de bout teniet en de velg beschadigen waardoor ze zelfs kunnen loslopen.
Bij té vast zetten moet je dan wel denken aan een stuk steigerpijp op de kruissleutel en er dan op gaan staan!

Lichtmetalen wielen zitten vast door klemwerking van de bout/moer en montagevlak. Indien de centrering niet door het naafgat kan worden gewaarborgd dan gebruikt men wel een conische bout. Deze heeft dan een functie voor zowel klemmen als centreren.
De aanhaalspanning bij deze wielen ligt aanmerkelijk hoger dan die van de stalen versie, ca. 130Nm tegen 90Nm voor staal.

Het natrekken is voornamleijk van belang voor de lichtmetalen wielen. Op het contactvlak van wiel en naaf (pasvlak) is agv de twee metaalsoorten ontstaat altijd wel enige corrosie. Bij het los nemen en weer monteren bestaat kans dat deze corrosie tussen wiel en naaf terecht komt en die na enige tijd rijden (warmte=uitzetten & krimpen) ertussenuit verdwijnt. De aanlegspanning van de bout is daardoor minder geworden.
Het lichtmetaal heeft in tegenstelling tot staal minder rek dus kan er snel meer ruimte ontstaan waardoor de bouten kunnen loslopen. Een keer natrekken heeft dan de boutspanning weer hersteld waarna men niet meer hoeft na te trekken.

Blijft men natrekken kan dat uiteindelijk resulteren in boutbreuk en het risico dat men bij een onverhoopt lekke band niet meer in staat is om zonder extra hulp de wielbouten met het boordgereedschap nog los te krijgen.



Links = Lichtmetaal wiel Rechts = Staal wiel

Kip antwoordt op 1 augustus 2012:

Natrekken van wielen bij plm 50 km.is alleen noodzakelijk bij nieuwe velgen om eventuele speling door verf op te heffen.
Daarna niet nodig als deze met voorgeschreven moment zijn aangehaald.

JH Vis antwoordt op 2 augustus 2012:

Zoals Jan terecht aangeeft kan er ook vuil tussen zitten..
Maak er nou maar een gewoonte van. Het gebeurt wel eens dat men 1 bout / moer vergeet volledig aan te draaien. Hier kom je achter als je zelf na 50km alles natrekt. Ik weet, het mag niet gebeuren.....maar toch. Is mijzelf ook al een keer gebeurd :(

Jan antwoordt op 2 augustus 2012:

“eventuele speling door verf op te heffen.”

Die je natuurlijk als een goed monteur eerst verwijderd hebt!!!!!!!
(En zo gebeuren nou ongelukken)😉

Jan@ antwoordt op 2 augustus 2012:

Vooral Jan heeft een goed onderbouwd verhaal. Mijn caravan heeft stalen wielen dus het zou niet hoeven. Maar misschien ""voel"" ik toch even stiekem na 50 km aan de wielbouten na mijn bandenwissel.
Bedankt voor de reacties.

Rico antwoordt op 2 augustus 2012:

Ik pas nog steeds toe wat ik ooit als hulpje bij een transportbedrijf heb geleerd: Als wielen opnieuw zijn gemonteerd, altijd na 50 en 500 km natrekken. Wel met verstand, dus niet op de wielsleutel gaan staan of zo. Ja, dat heb ik mensen weleens zien doen, ook bij een gewone personenauto.....

Rico

RonaldS antwoordt op 2 augustus 2012:

Ik sluit mij aan bij het verhaal van Jan.
Bij het wisselen van zomer/winterbanden moet ik ook volgens de bandenboer na 50-100 km even langskomen en is mij inderdaad opgevallen dat er een enkele keer een wielbout/moer een tikje vaster wordt gezet via de momentsleutel.

Jan antwoordt op 2 augustus 2012:

“ Ik pas nog steeds toe wat ik ooit als hulpje bij een transportbedrijf heb geleerd: Als wielen opnieuw zijn gemonteerd, altijd na 50 en 500 km natrekken.”

Vrachtwagen wielen zijn gemonteerd volgens de ‘klemmethode’ en moeten worden nagetrokken.

Personenwagenwielen (staal) worden op een geheel andere wijze gemonteerd (zie hierboven). Een vergelijk tussen een vrachtwagenwiel en personenwagenwiel gaat daarom volledig mank.

Rico antwoordt op 3 augustus 2012:

Jan,

Ik geloof niet dat ik heb beweerd dat de wielmontage bij personenwagens en vrachtwagens gelijk zijn. Heb alleen gezegd dat ik wat ik toen geleerd heb nog steeds doe.

Het is me opgevallen dat het bijna persoonsafhankelijk is of een monteur een wiel echt goed vast zet. Bij de Mercedes garage (vorige auto) kon ik altijd de bouten nog iets "geven" als ik ze natrok. Bij de bandenboer en bij de VW dealer (huidige auto) worden wielen wel goed vastgezet en voel ik de wielen wel na, maar het gebeurt zelden dat ik een bout nog iets kan geven.

Aan het soort velgen kan het niet liggen. De alu velgen die ik op de Vito had zitten pasten heel toevallig ook op de Caddy.

Groet,

Rico

Jan antwoordt op 3 augustus 2012:

Rico, je wekt de indruk dat zoals het bij de vrachtauto ooit geleerd is dat je dat bij de caravan ook dient toe te passen.

Dit kan echter niet zo zijn omdat de wielbevestiging constructie bij een truck geheel afwijkt van die van een caravan of personenwagen.

“ Het is me opgevallen dat het bijna persoonsafhankelijk is of een monteur een wiel echt goed vast zet.”
Wat is goed vastzetten? En gaat het hier dan om een personenwagen of een truck?
En hoe heb je de wielen nagetrokken? Met een vast ingesteld moment en hoe groot of uit “de losse hand’?

Wielen waarvan het pasvlak goed is gereinigd behoeven ook niet nagetrokken te worden. Raadzaam is het wel, veiligheid voor alles.
De bandenspecialist weet van het reinigen van de wielen, het dealer personeel maalt daar niet om en monteert gewoon het wiel zoals het eraf kwam. Hier uit zich vaak het specialisme, of beter de afwezigheid daarvan. 😉

Caravantrekker (Menno) antwoordt op 3 augustus 2012:

Tsja.... In mijn Kip zat een sticker dat de wielen na 50 km nagetrokken moeten worden. Ik heb echter er nog nooit een van mijn dealers over gehoord laat staan dat ze aangeven dat je het 'goed' met een momentsleutel moet doen. Dealers laten dan toch wel een steekje vallen..... Kan je van een doorsnee consument verwachten dat hij met een momentsleutel zijn wielen natrekt? Geldt ook voor de personenauto trouwens.... en ik denk zelfs dat de doorsnee consument niet eens weet of de wielen er af geweest zijn bij een beurt.

JH Vis antwoordt op 3 augustus 2012:

Kijk eens bij onze oosterburen...Die hebben het beter voor elkaar. Een keer bij Auto Teile Unger m'n remschijven laten vervangen (omdat m'n dealer niet gezien had dat ze bijna op waren; daar kwam ik achter tijdens een afdaling op de Rietbergpas...). Na montage ging eerst de chef werkplaats een rondje rijden ter controle en er werd een sticker op het dashbord geplakt dat ik na 50km terug moest komen om de wielbouten na te laten trekken. Waarschijnlijk iso procedure??
Wekte bij mij veel vertouwen en het vervangen was stukken goedkoper dan in Nederland. (Zoals zo vaak..)

Kip antwoordt op 3 augustus 2012:

Rico
De alu velgen die ik op de Vito had zitten pasten heel toevallig ook op de Caddy.

Ja, de steek is gelijk maar hoe is het met de ET waarde?
Vorm boutgaten?
Niet zo maar past toevallig.
Gevaarlijk, spoorbreedte veranderd en as belasting bij niet gelijke ET waarde,

Q.S antwoordt op 4 augustus 2012:

Al met al; /controle/natrekken van wielbouten is nooit verkeerd.
En als we hier dan mee bezig zijn gelijk de bandspanning diverse malen per jaar controleren.
Hier schort het ook nogal eens aan bij caravan bezitters.

Het kan je een hoop ellende besparen.
Q

TheoS antwoordt op 4 augustus 2012:

de bandspanning diverse malen per jaar controleren.

Lijkt me te weinig, zelfs bij stikstof in de banden.

John antwoordt op 4 augustus 2012:

Lijkt me ruim voldoende bij een caravan...😉

TheoS antwoordt op 4 augustus 2012:

Ook bij stikstof is na enkele maanden de druk met bijna een halve bar gezakt.

Jan antwoordt op 4 augustus 2012:

“de bandspanning diverse malen per jaar controleren.”

"Lijkt me te weinig, zelfs bij stikstof in de banden.”

Weinig of niet, als je maar controleert en afstelt voordat je een rit van betekenis maakt. Of dat nou eens per jaar is of eens per twee jaar, wel of geen stikstof, maakt dan niet meer uit.

TheoS antwoordt op 4 augustus 2012:

@Jan,
Uiteraard. Tijdens een lange (meerdaagse) rit dien echter ook soms te controleren.

frank antwoordt op 4 augustus 2012:

ik ben benieuwd met wat voor meter de meeste mensen de bandenspanning controleren: metertje doe-het-zelf van 8 euro (met een afwijking van minstens 0,5 bar in meetgebied 2,5 tot 3,5 bar, zelf meermaals vastgesteld) of met een degelijke meter met ijkcertificaat?

na gebruik momentsleutel (ook dure sleutels) best altijd terug instellen op minimum waarde, anders loopt de afwijking vrij snel op (enkele jaren en er klopt niets meer van de instelling).

voor diegenen die nog vertrekken: veilige reis.

PieteR antwoordt op 5 augustus 2012:

Ik was bij Euromaster en daar gebruikten ze een mooie dure meter, die echt enkele tienden naar boven afweek.
Thuis heb ik drie verschillende, twee zijn een relatiegeschenkje en een komt bij de makro vandaan en alledrie geven ze het zelfde aan.

Misschien hebben ze wel alledrie dezelfde afwijking? 😉

sjarel antwoordt op 6 augustus 2012:

Het instructieboekje van auto of caravan raadplegen kan vergissingen uitsluiten.Wiel-bouten en moeren aantrekkoppels kunnen zeer verschillend zijn,ook verschil in alu of staalvelgen.
Volvo x bvb 14-17 kgf,Sprinter rekbouten (°).
Ik doe het steeds met een momentsleutel.Wielbouten met fijne spoed kunnen soms muurvast zitten met luchttol.
Aftasten van wielmoeren na 50 km,ja ok.

Rico antwoordt op 6 augustus 2012:

@Kip:
De velgen van de Vito heb ik niet klakkeloos overgezet op de Caddy. ET waarde is gelijk, in beide gevallen ET50. Voor de zekerheid heb ik er ook nog een mailtje aan gewaagd aan de fabrikant van de velg (Autec, Duitsland) en die gaven razendsnel antwoord. Zij gaven ook op welke boutlengte gebruikt diende te worden, keurig voor elkaar dus.

@Jan:
Ik heb slechts opgeschreven wat ik doe. Ik heb niet opgeschreven dat dit door iedereen zo dient te gebeuren. Volgens mij is dit een forum waarin ervaringen worden uitgewisseld. Dat doe ik dus, dit is mijn ervaring. Een ieder kan de keuze maken er al dan niet iets mee te doen. De wielconstructie van een moderne vrachtwagen is inderdaad anders dan bij personenauto / caravan.

Overigens heb ik nog nooit iemand het montagevlak schoon zijn maken, niet de dealer, maar ook niet het bandenbedrijf.

Groet,

Rico

Jan antwoordt op 6 augustus 2012:

“ Overigens heb ik nog nooit iemand het montagevlak schoon zijn maken, niet de dealer, maar ook niet het bandenbedrijf.”

Toch eens opletten bij de bandenboer voortaan.
Bij verschillende ketens is het een voorgeschreven werkzaamheid in de strijd het aantal losgekomen (lichtmetalen) wielen terug te dringen.

JH Vis antwoordt op 7 augustus 2012:

Met respect voor de nabestaanden de volgende aktuele link:

http://www.ksta.de/frechen/autobahn-toedliches-ende-einer-urlaubsreise,15189184,16816542.html

Je vraagt je af hoe dit mogelijk is...

Rico antwoordt op 7 augustus 2012:

Allemachtig! Daar wordt een mens ff stil van.....

Hans Stoute antwoordt op 7 augustus 2012:

Zelf een keer meegemaakt dat het wiel (inclusief remtrommel) onder mijn caravan vandaan klapte. Reed niet snel maar was verbaasd hoe hoog het wiel kwam en welke richting die volgde. Oorzaak was een wiellager dat compleet uit elkaar gespat was. De moer zat nog op het as-einde. Er bleek op het lager in het geheel geen vet meer te zitten! Duitse politie stelde dat gebrekkig onderhoud de oorzaak was. Toen ik de agent het onderhoudsrapport liet zien dat 14 dagen oud was, liet hij het er maar bij. Gelukkig geen gevolgen als bij dat ongeluk van gisteren. Hoewel dat zeer wel mogelijk was geweest. Op het onderhoudsrapport was aangegeven dat men remmen, lagers en afstelling had gecontroleerd. Dat was het einde van de relatie met de firma B. uit V.

John antwoordt op 7 augustus 2012:

Heeft dat wat met het natrekken van de moeren te maken? Slecht onderhoud, daar ben je zelf bij.

Jan antwoordt op 7 augustus 2012:

Nee hoor, dat laat men meestal in goed vertrouwen door de dealer/garage uitvoeren om verzekerd te blijven van een feilloze werking.😉

PieteR antwoordt op 8 augustus 2012:

Het blijft natuurlijk allemaal mensenwerk, zelfs de beste monteur vergeet wel eens wat.
Zo had ik de dag na een grote beurt van de vorige auto ineens een rammelend achterwiel en werd ik gewaarschuwd door een fietser. Eén van de bouten zat nog maar 1 slag vast, de rest net iets beter...
Met de hand de bouten aangedraaid en toen naar de garage.
De arme man loopt nou nóg met een rooie kop van schaamte 😉

Reageren kan niet meer!

Terug naar het overzicht van vragen