Is de as van je caravan onderhoudsvrij of moet je daar toch af en toe naar (laten) kijken? We gaan op onderzoek uit.
Tegenwoordig zijn 99,9% van alle nieuwe caravans voorzien van een as met rubbervering. Dit vooral omdat die goedkoper is dan een staal geveerde as die vroeger nog wel werd toegepast. Op zich is dat jammer, want een staal geveerde as heeft meer veercomfort. Het rijden is dan ook comfortabeler en meer vering is beter voor de opbouw van de caravan. Wel moet een staal geveerde torsie-as jaarlijks en om de 4000 km gesmeerd worden. De werking van de vering blijft dan bij 'normaal gebruik' jarenlang onveranderd.
Rubber geveerde as
Een rubber geveerde as heeft in principe geen jaarlijks onderhoud nodig. Toch is er nooit naar omkijken niet verstandig. Dit blijkt uit een bezoek aan Triorep, de onderstellen specialist in Nederland, die mij heeft laten zien wat de invloed is van veroudering en wat de gevolgen van overbelading zijn.
Hoe werkt een rubber geveerde as
In de as zijn 3 of 4 rubber strengen geplaatst die tijdens het inveren samengedrukt worden. Bij een Al-Ko as maakt het rubber min of meer een 'rollende’ beweging wat zorgt voor wat meer comfort dan bij een as waarin het rubber alleen wordt samengedrukt.
Kenmerkend voor een rubber geveerde as is dat bij het toenemen van de belasting (door belading) de vering steeds stugger wordt. Daarom is het verstandig om de caravan niet maximaal te beladen en om een caravan te kopen met een ruim draagvermogen. Probeer daarbij ook te zorgen dat het gewichtsverschil tussen het linker- en rechterwiel niet meer is dan 60 kg. Een meting van het gewicht per wiel is daarvoor noodzakelijk.
Onderhoud?
De meeste caravans zijn vaak langdurig (te?) zwaar beladen waardoor het rubber in de as permanent samengedrukt wordt. Bovendien staat de caravan vaak lang achterelkaar (vol beladen!) stil in de stalling. Dit zorgt ervoor dat het veervermogen na zes tot tien jaar met meer dan de helft afneemt. Je ziet dit doordat de caravan wat lager op de weg komt, en je merkt het tijdens het rijden.
De caravan stoot meer op de auto bij het rijden op een slechte weg. Meestal valt het niet op omdat de vering in een geleidelijk proces heel langzaam minder wordt. Maar veel mensen herkennen wel dat na de aankoop van een nieuwe caravan die veel fijner rijdt. Dat is niet omdat de nieuwe caravan betere techniek heeft, maar vooral omdat die nieuwe vering heeft.
Ook kan intern in de as schade ontstaan zijn als een caravanwiel zware klappen heeft gehad. Bijvoorbeeld door te rijden door diepe kuilen, tegen een stoeprand aan, of door rotondes te krap te nemen. Ook met (te) zware belading rijden over slechte wegen kan schade veroorzaken. De asrubbers kunnen dan blijvend vervormd raken of weggedrukt worden waardoor de wielstand veranderd. Niet alleen functioneert de vering dan bijna niet meer, maar ook zorgt de afwijkende stand van de wielen voor een negatief weggedrag en vooral bij de geknikte delta-assen geeft dit enorme slijtage van banden.
Een goede monteur kan vanuit zijn ervaring aangeven of onderhoud aan de as nodig is en het verstandig is om de asrubbers te laten vervangen. Zelf kan je natuurlijk ook de stand van je wielen bekijken, maar lastig is dat je niet weet wat normaal is. Zie je een verschil tussen links en rechts laat het dan ieder geval nader onderzoeken.
Daarnaast kan je ervan uitgaan dat elke caravan met een rubber geveerde as na verloop van tijd een stuggere vering krijgt. Of dat bezwaarlijk voor een klein ritje naar de camping moet je zelf beoordelen maar als je comfortabel grote reizen wil maken met een oudere caravan is een vernieuwing van de asrubbers een zinvolle overweging.
Vernieuwen van asrubbers
Door het vervangen van de asrubbers krijgt je caravan weer zijn oorspronkelijk weggedrag terug. Het vervangen is een klus waar speciaal gereedschap voor nodig is, en alleen door een gespecialiseerd bedrijf uitgevoerd kan worden. De kosten bedragen ongeveer 450 a 550 euro (afhankelijk van het astype).
Eerst wordt de as onder de caravan vandaan gehaald.
Daarna worden de wielarmen uit de as 'getrokken' waardoor de asrubbers vrijkomen.
De nieuwe asrubbers worden samengesteld afhankelijk van het gewicht van de caravan. Daarna worden ze in het aslichaam gelegd en de zwenkarm wordt met de pers tussen de rubbers geperst.
Tenslotte wordt na montage de wielstanden opgemeten en eventueel gecorrigeerd en afgestemd op het gewicht van de beladen caravan. De caravan zal (weer) als nieuw rijden en beschikt over de originele, langere veerweg.
Proef op de som
Hoewel de meeste problemen bij zware caravans voorkomt is zelfs bij een relatief lichte, 7 jaar oude Kip Kompakt het effect van vernieuwing van asrubbers duidelijk zichtbaar. Voor en na vervanging hebben we een paar metingen uitgevoerd.
In onbelaste toestand is te zien dat het wiel, na reparatie, 4 cm lager staat. Dit betekent dat de totale veerweg, meestal zo'n 8 cm, met 4 cm is toegenomen. De wielen kunnen dus beter contact houden met de weg.
Ook als de caravan op de weg staat is de hoogte gemeten tot de as. In belaste toestand staat de caravan zo'n 2 cm hoger op z'n wielen. Dit geeft dus meer ruimte om te kunnen inveren wat voor een comfortabeler weggedrag zal zorgen. Bovendien is een betere vering gunstig voor de levensduur van de opbouw van de caravan.
25 februari 2019
Trekadvies
