Met welk gewicht moet de caravan op de trekhaak van de auto rusten? Veel caravanners vragen zich af wat de beste kogeldruk is en hoe ze de caravan moeten beladen.
Zowel een te hoge als een te lage kogeldruk is niet goed voor de wegligging en veiligheid. Maar wat is dan wel goed? De meest ideale kogeldruk ligt tussen de 5% en 7% van het beladen gewicht van de caravan.
Hoewel je niet op een kilootje meer of minder hoeft te letten hanteren we onderstaande richtlijnen. Uiteraard moet wel de auto, de trekhaak en de caravan geschikt zijn voor deze soms hoge gewichten op de koppeling.
Beladen gewicht caravan
Aanbevolen kogeldruk
Minimaal & Maximaal
800 kg 1000 kg 1200 kg 1400 kg 1600 kg 1800 kg 2000 kg
Een te lage kogeldruk is vaak de oorzaak van een onstabiel weggedrag. Door dan met een hogere kogeldruk te gaan rijden voelt het meestal prettiger aan maar of dat bij jouw combinatie ook zo is, zal je in de praktijk moeten uitproberen. Toch is een te hoge kogeldruk ook niet goed en beïnvloed dit de stabiliteit van de auto negatief. Niet eens zozeer doordat de voorwielen iets minder grip krijgen maar vooral omdat een zware belasting helemaal achterin de auto zorgt voor extra onbalans, zeker in kritieke situaties.
Maximale kogeldruk
Wat kogeldruk maximaal mag zijn is het laagste gewicht dat als maximum wordt opgegeven voor:
de auto,
de trekhaak,
en de caravan.
In het instructieboekje van je auto staat meestal wat de autofabrikant adviseerd als maximale kogeldruk en op het typeplaatje van de trekhaak staat altijd het wettelijk maximum (de S-waarde). Het maximum van de caravan staat of op het typeplaatje van de caravan en op het typeplaatje op de koppeling/oplooprem.
Op het typeplaatje staat achter de '0 -' de kogeldruk.
De maximale kogeldruk waarmee je mag rijden is de laagste waarde van alle typeplaatjes op zowel de auto als de caravan. Geeft het instructieboekje van de auto de laagste waarde, dan is dat niet het wettelijk maximum maar wel een (dringend?) advies van de autofabrikant. Ga in ieder geval niet rijden met een hogere kogeldruk dan de laagste waarde die op de typeplaatjes staat ook al is dat voor een optimale wegligging eigenlijk beter.
Voorbeeld
De kogeldruk mag niet meer zijn dan de laagste waarde die toegestaan is van de auto, caravan en trekhaak. Stel dat:
De auto 75 kg mag hebben (staat in instructieboekje),
De trekhaak 100 kg (zie typeplaatje, de S-waarde),
De caravan 100 kg (staat op typeplaatje).
De maximale kogeldruk van deze combinatie is dan 75 kg. Maar in de praktijk krijg je pas boven de 100 kg een boete omdat onderweg alleen naar de typeplaatjes van de trekhaak en van de caravan gekeken wordt.
Kogeldruk meten
Controleer voor het eerste vertrek altijd de kogeldruk. Zorg daarbij dat de caravan horizontaal staat, en dat je onder de koppeling meet. Heb je geen speciale kogeldrukmeter dan kan je met een gewone personenweegschaal ook heel goed de kogeldruk meten.
Een heel simpel trucje om te zorgen dat je voldoende kogeldruk hebt is om als persoon, voorzichtig helemaal achterin de caravan te gaan staan/zitten als de pootjes zijn opgedraaid. Als je zelf 80 kg weegt dan mag die niet achterover vallen als je een kogeldruk van tenminste 75 kg wil hebben.
Belading aanpassen
Meet je een hele andere kogeldruk dan het advies of rijdt je combinatie niet prettig, dan zal je de belading moeten aanpassen. Belangrijk is wel om zware spullen zoveel mogelijk rond de as in het midden van de caravan op te bergen. Helaas is daar meestal niet zoveel bergruimte maar stop desondanks niet alles onder het vaste bed aan de voor- of achterkant van de caravan.
Heb je bijvoorbeeld te weinig kogeldruk verplaats dan wat bagage van de achterkant van de caravan naar het midden. Dat is beter dan die bagage helemaal voorin leggen. Zorg er wel voor dat de bagage bijvoorbeeld tijdens hard remmen niet kan verschuiven. Je krijgt dan namelijk opeens een hele andere kogeldruk.
Extra onnodig gewicht in de dieselbak leggen om te zorgen voor voldoende kogeldruk is geen goede manier van beladen!
Bedenk dat een caravan geen verhuiswagen is en eigenlijk alleen bedoeld is om met lichte bagage te rijden. Zware voorwerpen kan je beter in de auto te vervoeren. Je krijgt dan een gunstiger gewichtsverhouding tussen trekauto en caravan en dat vergroot de veiligheidsmarge van je combinatie.
De stabiliteit wordt vooral negatief beïnvloed als er veel gewicht achterin de caravan zit met daardoor een lage kogeldruk. Probeer dus vooral om de achterkant van de caravan niet te zwaar te maken en in de bovenkastjes alleen wat lichte kleding te stoppen. Probeer ook de belading in de caravan evenwichtig tussen de rechter- en linkerkant te verdelen. Eigenlijk zou je het gewicht per wiel moeten meten om dit goed te kunnen doen. Het vervoer van fietsen voor- en/of achterop heeft een relatief grote invloed op de kogeldruk. Let hier extra goed op als je fietsen op de caravan gaat vervoeren. En minder meenemen is vaak veel beter voor de stabiliteit.
Goede raad op een poster in de etalage bij Bas Buitensport!
Hulpveren
Heb je veel zware spullen in de auto gelegd en heb je een hoge kogeldruk dan is dat een zware belasting voor de auto. Die gaat achterover hangen en het veercomfort neemt af. En bij elke verkeersdrempel kan de caravan gemakkelijk de grond raken. Het monteren van een hulpveersysteem is dan aan te raden.